Brak obowiązku uzyskania wpisu nowego oświadczenia

Generalnie zmiana warunków zapisanych w zarejestrowanym oświadczeniu powoduje konieczność uzyskania wpisu do ewidencji nowego oświadczenia odpowiadającego zmienionym okolicznościowym. Wynika to a contrario z art. 88z ust. 12 ustawy o promocji zatrudnienia. Przepis ten wskazuje bowiem sytuacje, w których nie ma obowiązku uzyskania wpisu nowego oświadczenia. Wystarczy dotychczasowy dokument w razie:

• zmiany siedziby lub miejsca stałego pobytu, nazwy lub formy prawnej podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi albo przejęcie zakładu pracy lub jego części przez innego pracodawcę,
   
• przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę,
   
• zawarcia między zatrudniającym i cudzoziemcem umowy o pracę zamiast umowy cywilnoprawnej,
   
• skierowania cudzoziemca będącego pracownikiem tymczasowym do innego pracodawcy użytkownika, niż określony w oświadczeniu, jeżeli nie zmieniły się dane dotyczące pracy oferowanej cudzoziemcowi określone w oświadczeniu.

Firma A jest w całości przejmowana z dniem 1 lutego 2018 r. przez firmę B wraz z pracownikami, którzy przechodzą do nowego pracodawcy w trybie art. 23¹ K.p. Wśród nich jest kilka osób z Ukrainy i Białorusi, pracujących na podstawie oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy wpisanych do ewidencji, których ważność wygaśnie z końcem maja 2018 r. Do tego czasu dokumenty te są wystarczającą podstawą wykonywania pracy. Następnie będzie konieczne uzyskanie zezwolenia na pracę lub oczekiwanie na możliwość ubiegania się o wpis nowego oświadczenia, co będzie możliwe od początku kolejnego okresu 12-miesięcznego.

Zatrudniający nie ma obowiązku rejestracji nowego oświadczenia w sytuacji, gdy dotychczasowe straciło ważność, a nadal wiąże go umowa o pracę z pracownicą (w tym tymczasową), która została przedłużona do dnia porodu, zgodnie z art. 177 § 3 K.p. i art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 360 z późn. zm.). Brak aktualnego dokumentu legalizującego pracę w Polsce nie wpływa bowiem na ważność i trwałość stosunku pracy. Powoduje natomiast, że zobowiązanie cudzoziemca do faktycznego świadczenia pracy wygasa (art. 88g ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia). Z kolei to wywołuje efekt dla zatrudniającego w postaci braku obowiązku wypłaty wynagrodzenia (art. 80 K.p. i art. 5 ustawy o pracownikach tymczasowych). Taką interpretację potwierdziło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w stanowisku z dnia 20 listopada 2017 r. (udostępnionemu naszemu Wydawnictwu 17 stycznia 2018 r.). Resort odniósł się w nim tak do oświadczeń, jak i do zezwoleń na pracę, których zatrudniający też nie mają obowiązku przedłużania w przedstawionych okolicznościach.

Białorusinka, mająca status pracownicy tymczasowej i posiadająca co najmniej 2-miesięczny okres skierowania do świadczenia tej pracy zaszła w ciążę, w związku z czym jej umowa o pracę przedłużyła się automatycznie do dnia porodu. Niestety po miesiącu straciło ważność oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy, a zatrudniająca ją agencja pracy tymczasowej nie mogła złożyć kolejnego z powodu wyczerpania limitu maksymalnego okresu pracy w tym trybie i nie zamierzała występować o zezwolenie na pracę dla tej pracownicy. W rezultacie jej zobowiązanie do świadczenia pracy wygasło. Miała zatem do wyboru: pozostawanie w stosunku pracy bez wynagrodzenia lub otrzymując zasiłek chorobowy, jeśli zaczęłaby korzystać ze zwolnienia lekarskiego albo wykonywanie pracy w przedłużonym okresie na podstawie zezwolenia na pobyt i pracę, jeśliby o nie zawnioskowała i je otrzymała.
 

W sytuacji, gdy zatrudniający złoży wniosek o wydanie zezwolenia na pracę (poprawnie wypełniony i z kompletem załączników) przed upływem daty zakończenia pracy wskazanej w oświadczeniu i na warunkach nie gorszych niż w nim określone od dnia upływu ważności tego oświadczenia do dnia wydania zezwolenia na pracę lub doręczenia decyzji odmownej w tej sprawie, praca cudzoziemca będzie traktowana jako legalna. Warunek jest taki, żeby podmiot powierzający pracę zatrudniał cudzoziemca nie krócej niż 3 miesiące (art. 88za ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia).