Gdy rodzice pracują na różne zmiany
Poza sytuacją, gdy opieka sprawowana jest nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat, przesłanką negatywną przy ustalaniu prawa do zasiłku opiekuńczego jest obecność we wspólnym gospodarstwie domowym innego członka rodziny mogącego taką opiekę zapewnić. Przy ocenie tego kryterium w przypadku opieki nad dzieckiem istotną rolę odgrywa harmonogram pracy drugiego z rodziców.
Przesłanki prawa do zasiłku
Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu, jeśli został on zwolniony od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:
- zdrowym dzieckiem do 8 lat - w określonych przez ustawodawcę sytuacjach,
- chorym dzieckiem do 14 lat,
- innym chorym członkiem rodziny, tj. m.in. dzieckiem w wieku powyżej 14 lat, jeżeli pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki.
Obecność innego domownika
Oprócz limitu okresu, za który świadczenie jest należne, przesłanką negatywną powodującą, że zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jest obecność, poza ubezpieczonym, innych członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym mogących zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Jedynie w przypadku opieki sprawowanej przez ubezpieczonego nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat obecność innego domownika nie ma znaczenia przy ocenie prawa do zasiłku opiekuńczego (art. 34 ustawy zasiłkowej).
O ile ustawodawca nie zdefiniował kogo należy uznać za członka rodziny mogącego zapewnić opiekę, to odpowiedź na pytanie, kto nie może takiej opieki zapewnić znajduje się w komentarzu ZUS do ustawy zasiłkowej, dostępnym na stronie internetowej www.zus.pl (patrz ramka).
System pracy zmianowej
Zasiłek opiekuńczy należny jest ubezpieczonemu za każdy dzień sprawowanej opieki wskazany w odpowiednim dokumencie, nie wyłączając dni wolnych od pracy (art. 35 ust. 2 z uwzględnieniem art. 11 ust. 4 ustawy zasiłkowej).
Przy ocenie prawa do zasiłku opiekuńczego istotne znaczenie ma więc fakt czy dzień, w którym ubezpieczony powinien sprawować opiekę nad członkiem rodziny, jest dla niego dniem:
- wolnym od pracy czy
- pracującym.
Gdy opieka przypada na dni wolne od pracy dla ubezpieczonego, to obecność innych domowników nie ma znaczenia. Inaczej sytuacja wygląda, gdy w dni będące dla ubezpieczonego pracującymi jest inny domownik mogący zapewnić opiekę osobie jej wymagającej. Sytuacja taka może mieć miejsce, gdy jedno albo dwoje rodziców pracuje w systemie pracy zmianowej. To czy w danym dniu jest domownik mogący zapewnić opiekę dziecku wynika z harmonogramów pracy dwojga rodziców.
Oświadczenie odnośnie okoliczności związanych z:
- obecnością innego domownika mogącego zapewnić opiekę dziecku,
- wykonywaniem przez ubezpieczonego oraz drugiego rodzica dziecka pracy w systemie pracy zmianowej,
ubezpieczony umieszcza we wniosku o zasiek opiekuńczy, który może zostać sporządzony na opracowanym przez organ rentowy formularzu Z-15A.
Tak więc, jeżeli dziecko wymaga opieki w okresie, w którym ubezpieczony powinien świadczyć pracę, a drugi z rodziców tego dziecka ma w tym czasie dni wolne od pracy, to ubezpieczony nie nabędzie prawa do zasiłku opiekuńczego za dni, w których opiekę mógłby zapewnić drugi rodzic. Nie będzie to miało jednak miejsca, gdy rodzic dziecka odpoczywa po pracy na nocnej zmianie.
|
Za członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym, w rozumieniu art. 34 ustawy zasiłkowej, mogącego zapewnić opiekę, zdaniem ZUS, nie uważa się:
Ponadto, zgodnie z wyjaśnieniami ZUS, w przypadku gdy rodzice dziecka pracują na różnych zmianach, każde z nich uważane jest za osobę stale opiekującą się dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat. Wówczas w razie choroby, porodu lub pobytu małżonka ubezpieczonego lub jednego z rodziców m.in. w szpitalu, drugiemu z rodziców przysługuje zasiłek opiekuńczy za dni, w których dziecko pozostawałoby bez opieki. Natomiast jeśli oboje rodzice, bądź jedno z nich pracują w systemie pracy zmianowej, zasiłek przysługuje, gdy zdrowe lub chore dziecko pozostawałoby bez opieki w wyniku częściowego pokrywania się godzin pracy, wskutek dojazdu lub dojścia do pracy i z pracy. |
| Przykład
Pan Jan będący pracownikiem złożył wniosek o zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad chorym synem w wieku 3 lat, przedkładając zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA na okres od 19 do 25 lutego 2018 r. Harmonogram pracy małżonków przedstawiał się następująco:
Pan Jan nabył prawo do zasiłku opiekuńczego za cały okres wynikający z ZUS ZLA. Rozpatrzeniu podlegał okres od 19 do 23 lutego 2018 r., kiedy pan Jan miał obowiązek świadczenia pracy. Od 19 do 21 lutego 2018 r. godziny pracy pana Jana pokrywają się częściowo z godzinami pracy małżonki. Natomiast, pomimo iż małżonka pana Jana w dniu 22 lutego 2018 r. ma wolne, to nie można jej uznać za członka rodziny mogącego zapewnić opiekę dziecku, bowiem odpoczywa po nocnej zmianie. Jeśli chodzi o 23 lutego 2018 r., to również nie można przyjąć, że jest inny domownik. Gdyby bowiem pan Jan udał się do pracy w tym dniu, to zakończyłby ją o 600 rano dnia następnego, kiedy to małżonka rozpoczyna pracę na I zmianę. Ponieważ godziny pracy w tych dniach częściowo pokrywają się, również za 23 lutego 2018 r. br. panu Janowi należny jest zasiłek opiekuńczy. |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
20.11.2024 (środa)
16.12.2024 (poniedziałek)
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE - Prawo pracy
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
| ||||||||||||
|
||||||||||||