Zgłoszenie do obowiązkowych i dobrowolnych ubezpieczeń

Płatnicy składek są zobowiązani do złożenia formularza zgłoszenia płatnika składek w ZUS w terminie 7 dni od daty:

• zatrudnienia pierwszego pracownika lub powstania stosunku prawnego uzasadniającego objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi pierwszej osoby,
   
• powstania obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych dla ubezpieczonych wyłącznie zobowiązanych do opłacania składek na własne ubezpieczenia albo składek na ubezpieczenia osób z nimi współpracujących.

Osoby będące przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców, mogą dokonywać zgłoszeń do ubezpieczeń lub zmiany danych wykazanych w tych zgłoszeniach, z wyjątkiem zmiany danych, o których mowa w art. 36 ust. 14 ustawy o sus (tj. tytułu ubezpieczenia oraz rodzajów ubezpieczeń i terminów ich powstania), na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. poz. 647). Za dzień dokonania zgłoszeń, o których mowa w art. 36 ust. 1 i 11 ustawy o sus, lub zmiany danych wykazanych w tych zgłoszeniach uważa się dzień złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wraz z żądaniem dokonania tych zgłoszeń lub zmiany danych wykazanych w tych zgłoszeniach.

Przedsiębiorca dokonuje zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego lub tylko do ubezpieczenia zdrowotnego z właściwym kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi:

• 05 10, jeżeli prowadzi działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych i nie ma ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, a składki na ubezpieczenia społeczne opłaca na zasadach ogólnych lub 05 12, jeżeli ma ustalone prawo do ww. renty,
   
• 05 20 lub 05 30, jeżeli jest odpowiednio twórcą lub artystą,
   
• 05 40, jeżeli prowadzi działalność w zakresie wolnego zawodu,
   
• 05 43, jeżeli jest wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o., spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej,
   
• 05 70, jeżeli prowadzi działalność gospodarczą i nie ma ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, a składki na ubezpieczenia społeczne opłaca na preferencyjnych warunkach lub 05 72, jeżeli ma ustalone prawo do ww. renty,
   
• 05 80, jeżeli prowadzi pozarolniczą działalność w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego, którego wysokość nie przekracza kwoty świadczenia rodzicielskiego.

Uwaga: Osoby, które na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców korzystają z tzw. "ulgi na start" zgłoszenia do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego dokonują z kodem tytułu ubezpieczenia 05 40 X X.

Zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego oraz ubezpieczenia zdrowotnego należy dokonać w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń, tj. od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności (art. 36 ust. 4 ustawy o sus).

Twórcy i artyści dokonują zgłoszeń do ubezpieczeń w ciągu 7 dni od dnia otrzymania decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców, ustalającej datę rozpoczęcia wykonywania działalności twórczej lub artystycznej (art. 36 ust. 4a ustawy o sus).

Zgłoszenia do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych przedsiębiorca dokonuje w wybranym przez siebie terminie. Należy jednak podkreślić, że objęcie dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony. Przy czym objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym może nastąpić od dnia wskazanego we wniosku (nie od dnia złożenia wniosku w ZUS). Dotyczy to jednak wyłącznie przypadku, gdy zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego zostanie dokonane w terminie 7 dni od daty powstania tego obowiązku (na ten temat piszemy też na str. 6).

Osoba fizyczna, która rozpoczęła pozarolniczą działalność od 1 czerwca 2018 r., od tego dnia podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Stosownego zgłoszenia obowiązana była dokonać na formularzu ZUS ZUA w terminie 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeń, czyli do 8 czerwca 2018 r.

Przedsiębiorca 5 czerwca 2018 r. złożył w ZUS zgłoszenie ZUS ZUA, w którym wniósł również o dobrowolne ubezpieczenie chorobowe od 1 czerwca 2018 r. Objęty został więc ubezpieczeniami (w tym dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym) od 1 czerwca 2018 r.

Złożenie wniosku o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje na formularzu ZUS ZUA.