Pomoc udzielana z PFRON dla niepełnosprawnych przedsiębiorców

Jednym z ważnych działań w zakresie aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych jest wspieranie ich przedsiębiorczości. Opłacanie obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne stanowi duże obciążenie dla niepełnosprawnych przedsiębiorców. Dlatego wsparcie w formie refundacji obowiązkowych składek jest istotnym elementem pomocy.

Dla kogo refundacja?

PFRON refunduje niepełnosprawnemu przedsiębiorcy obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do wysokości odpowiadającej wysokości składki, której podstawą wymiaru jest kwota określona w art. 18 ust. 8 oraz w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Podstawowym warunkiem ubiegania się o refundację składek przez osobę z niepełnosprawnością jest posiadanie ważnego dokumentu (orzeczenia) potwierdzającego stopień niepełnosprawności. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych osobą niepełnosprawną jest osoba, która posiada stosowne orzeczenie potwierdzające niepełnosprawność. Od 1 stycznia 1998 r. podstawą do uznania osoby za niepełnosprawną jest wyłącznie orzeczenie wydane przez powiatowy lub wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności lub orzeczenie lekarza orzecznika ZUS. Ustawa o rehabilitacji przewiduje jednak wyjątek dla orzeczeń o niepełnosprawności wydanych przed 1 stycznia 1998 r., które zachowały swoją ważność. Zasady równoważności orzeczonych stopni niepełnosprawności na podstawie orzeczeń wydanych przez:

• powiatowe lub wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności,
   
• lekarza orzecznika ZUS,
   
• komisje do spraw inwalidztwa i zatrudnienia,
   
• Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
   
• organy orzecznicze MON i MSWiA,

regulują odpowiednie przepisy art. 3, 4a, 5 oraz art. 62 ustawy o rehabilitacji.

Warunki refundacji

Jeszcze do niedawna PFRON refundował osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do wysokości odpowiadającej wysokości składki, której podstawą wymiaru jest kwota określona w art. 18 ust. 8 oraz w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, pod warunkiem opłacenia tych składek w całości przed dniem złożenia wniosku. Zatem niemożliwe było wnioskowanie o wypłatę refundacji w dniu opłacenia należnych składek.

Natomiast z dniem 6 czerwca 2018 r. weszły w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1076). Jedna ze zmian dotyczy terminu składania wniosku o refundację. W wyniku wprowadzonych zmian możliwe stało się wnioskowanie o refundację składek w dniu ich opłacenia.

Refundacja składek nie przysługuje, jeżeli składki zostały opłacone z uchybieniem terminu określonego w art. 47 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przekraczającym 14 dni. Ponadto jeżeli wnioskodawca posiada zaległości w zobowiązaniach wobec PFRON przekraczające ogółem 100 zł, Prezes Zarządu PFRON wydaje decyzję o wstrzymaniu refundacji składek na ubezpieczenia społeczne do czasu uregulowania zaległości przez wnioskodawcę. Z refundacji wyłączone są kwoty składek na ubezpieczenia sfinansowane ze środków publicznych.

Wysokość refundacji

Wysokość refundacji składek uzależniona jest od stopnia niepełnosprawności i wynosi:

• 100% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w przypadku osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
   
• 60% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w przypadku osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności,
   
• 30% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w przypadku osób zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Wnioskowanie o wypłatę

Szczegółową procedurę składania wniosków, warunki przekazywania refundacji składek na ubezpieczenia społeczne oraz wzory formularzy określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych.

Osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą składa wniosek o wypłatę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne w terminie do ostatniego dnia miesiąca, w którym upłynął termin do opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wnioski o refundację składek sporządza się na formularzu Wn-U-G i przesyła do Funduszu. Wraz z pierwszym wnioskiem należy także przedłożyć kopie aktualnych dokumentów potwierdzających:

• pełną i skróconą nazwę wnioskodawcy, o ile posiada,
   
• imię i nazwisko wnioskodawcy,
   
• numery PESEL, REGON i NIP wnioskodawcy, o ile ich nadanie wynika z przepisów prawa,
   
• kopię aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności,
   
• pełnomocnictwo - jeżeli upoważniamy inną osobę do podpisywania i przesyłania dokumentów w naszym imieniu.

Kolejne wnioski o refundację składek można złożyć w formie:

• papierowej do właściwego terytorialnie oddziału PFRON lub
   
• elektronicznej za pośrednictwem SODiR.

Należy pamiętać, że refundacja składek jest udzielana jako pomoc de minimis, dlatego wraz z przekazaniem refundacji składek PFRON wystawia przedsiębiorcy zaświadczenie o udzieleniu pomocy de minimis albo pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie.

Wraz z pierwszym składanym w danym roku kalendarzowym wnioskiem o refundację składek (bądź korektą wniosku) należy także przesłać formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis (INF-O-P-dM) bądź formularz informacji składanych przy ubieganiu się o pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie (INF-O-P-dR).