Pracownik na urlopie wychowawczym - Dodatek do Gazety Podatkowej nr 58 (1515) z dnia 19.07.2018
Prawo do urlopu wychowawczego i jego wymiar
Urlop wychowawczy jest uprawnieniem pracowniczym, uregulowanym w przepisach art. 186-1868 Kodeksu pracy, którego celem jest sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. Przysługuje rodzicom lub opiekunom dziecka, legitymującym się co najmniej 6-miesięcznym okresem zatrudnienia. Do tego okresu należy zaliczyć wszystkie okresy zatrudnienia bez względu na podstawę prawną (umowę o pracę, powołanie, wybór, mianowanie, spółdzielczą umowę o pracę), w tym u innych pracodawców, a także przypadające podczas nich okresy nieświadczenia pracy, np.:
- urlopu wypoczynkowego, macierzyńskiego, rodzicielskiego, ojcowskiego,
- niezdolności do pracy wskutek choroby,
- zaliczane do stażu pracy na podstawie przepisów szczególnych, np. pracy w gospodarstwie rolnym.
Wobec braku odmiennych regulacji, przerwy w zatrudnieniu nie stanowią przeszkody w zaliczaniu okresów zatrudnienia do wymaganego 6-miesięcznego stażu.
Długość urlopu wychowawczego jest ograniczona dwoma kryteriami, tj. czasowym i terminowym.
Kryterium czasowe
Urlop wychowawczy nie może przekraczać 36 miesięcy, przy czym wymiar ten przysługuje łącznie obojgu rodzicom lub opiekunom dziecka. Ponadto jeden miesiąc z tej puli przysługuje każdemu z nich niezbywalnie (tzw. część nieprzenoszalna), a zatem jeden z rodziców albo opiekunów może skorzystać maksymalnie z 35 miesięcy urlopu. Nie dotyczy to sytuacji, w której:
- drugi rodzic dziecka nie żyje,
- drugiemu rodzicowi dziecka nie przysługuje władza rodzicielska,
- drugi rodzic dziecka został pozbawiony władzy rodzicielskiej albo taka władza uległa ograniczeniu lub zawieszeniu,
a także sytuacji, w której dziecko pozostaje pod opieką jednego opiekuna.
We wskazanych wyżej przypadkach uprawniony może wykorzystać pełne 36 miesięcy urlopu wychowawczego.
Skorzystanie z urlopu wychowawczego w wymiarze co najmniej jednego miesiąca oznacza wykorzystanie przez rodzica lub opiekuna dziecka części niezbywalnej tego urlopu.
Kryterium terminowe
Urlop jest udzielany na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia. Przykładowo, urlop wychowawczy na dziecko urodzone w 2018 r. należy wykorzystać do końca 2024 r.
Niezależnie od urlopu wychowawczego o charakterze podstawowym, przepisy przewidują też urlop wychowawczy na dziecko wymagające szczególnej opieki. Jeżeli z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dziecko wymaga osobistej opieki pracownika, pracownikowi może być udzielony dodatkowy urlop wychowawczy w wymiarze do 36 miesięcy (kryterium czasowe), z którego można skorzystać w okresie nie dłuższym niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia (kryterium terminowe). Zasady udzielania tego urlopu w zakresie podziału między rodziców (opiekunów) są analogiczne jak w przypadku urlopu o charakterze podstawowym.
Rodzice (opiekunowie) dziecka mogą korzystać z urlopu wychowawczego jednocześnie. W tym wariancie maksymalne równoległe korzystanie z uprawnienia oznacza 18-miesięczną opiekę nad dzieckiem (36 m-cy : 2 osoby).
Zasady liczenia długości okresu urlopu wychowawczego W zakresie sposobu liczenia okresu urlopu wychowawczego stanowisko zajęło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z dnia 2 czerwca 2016 r., będącym odpowiedzią na pytanie naszego Wydawnictwa. Resort pracy wyjaśnił, że właściwe są tu zasady potoczne. Zdaniem resortu pracy: "(...) Dopuszczalny 36-miesięczny okres urlopu wychowawczego należy, zdaniem Departamentu Prawa Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, obliczać z uwzględnieniem orzecznictwa sądowego dotyczącego ustalania okresu zatrudnienia pracownika. Jak orzekł Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 11 grudnia 2009 r. (sygn. akt II PK 223/09) sposób liczenia terminów określonych w przepisach Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych. (...) Zdaniem Departamentu oznacza to, że jeżeli urlop wychowawczy został udzielony od dnia 4 kwietnia 2016 r., to 6-miesięczny okres urlopu wychowawczego upływa 3 października 2016 r. Natomiast jeżeli występują między częściami urlopu wychowawczego przerwy, to dla ustalenia kiedy miną dopuszczalne 36 miesięcy, należy sumować pełne kolejne nieprzerwane miesiące urlopu wychowawczego, przyjmując, że okres miesiąca upływa w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada początkowemu dniowi okresu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca (np. miesiąc liczony od dnia 4 kwietnia upływa w dniu 3 maja). Należy także zsumować dni »wystające« poza pełne miesiące, przyjmując 30 dni za jeden miesiąc. (...)". |
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.UrlopyPracownicze.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
20.11.2024 (środa)
16.12.2024 (poniedziałek)
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE - Prawo pracy
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
|