Informacja o rozwiązaniu umowy z przyczyn niedotyczących pracownika w treści świadectwa pracy wydanego przez "małego" pracodawcę

Firma w trakcie reorganizacji, zatrudniająca 18 osób, ma zamiar zlikwidować część stanowisk pracy. Z niektórymi z pracowników rozwiąże umowy w drodze porozumienia stron. Czy pomimo że nie jest objęta ustawą o zwolnieniach grupowych, w świadectwie pracy powinna oprócz wskazania trybu rozwiązania umowy wpisywać także, że doszło do tego z przyczyn niedotyczących pracownika i wskazać jako podstawę art. 1 albo art. 10 ustawy o zwolnieniach grupowych?

Pracodawca nieobjęty ustawą o zwolnieniach grupowych nie powołuje się w świadectwie pracy na jej zapisy, niemniej w razie zakończenia współpracy w opisanych okolicznościach, powinien wskazać, że do rozstania z pracownikiem doszło z przyczyn niedotyczących zatrudnionego.

Świadectwo pracy jest dokumentem, na podstawie którego można ustalić uprawnienia pracownika. Należy zatem umieścić w nim wszystkie informacje, które mają na nie wpływ. Nie ulega wątpliwości, że informacja o trybie rozwiązania stosunku pracy może być ważna, np. ze względu na prawo do zasiłku dla bezrobotnych lub do świadczenia przedemerytalnego. Stąd też oprócz danych o sposobie rozwiązania umowy o pracę niekiedy wymagane jest podanie dodatkowych informacji.

Zgodnie z pouczeniem do świadectwa pracy, zamieszczonym w załączniku do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1862), w ust. 4 lit. a tego dokumentu pracodawca wskazuje jeden z trybów rozwiązania stosunku pracy określonych w art. 23¹ § 4 lub § 5, w art. 30 § 1, w art. 48 § 2, w art. 68³, w art. 201 § 2 K.p. lub w przepisach odrębnych. Dodatkowo podaje w przypadku rozwiązania stosunku pracy w trybie art. 30 § 1 K.p.:

• za wypowiedzeniem lub bez wypowiedzenia - stronę stosunku pracy składającą oświadczenie woli w tej sprawie,
• bez wypowiedzenia - art. 52, art. 53, albo art. 55 K.p.,
• na mocy porozumienia stron albo za wypowiedzeniem z przyczyn niedotyczących pracownika - art. 1 albo art. 10 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2018 r. poz. 1969).

W ostatnim z wymienionych przypadków, zgodnie z treścią pouczenia, oprócz trybu rozwiązania umowy, pracodawca powinien wskazać czy doszło do tego z przyczyn niedotyczących pracownika oraz podać, jeżeli jest to zasadne, jako podstawę prawną zaistniałej sytuacji art. 1 lub art. 10 ustawy o zwolnieniach grupowych. Powinność wskazania, że przyczyna rozwiązania umowy nie dotyczy pracownika spoczywa także na pracodawcy, który nie jest objęty ustawą o zwolnieniach grupowych. Jej pominięcie spowodowałoby niejednakowe traktowanie osób znajdujących się w takiej samej sytuacji (zatrudniony u pracodawcy nieobjętego ustawą o zwolnieniach grupowych, pomimo że znalazł się w analogicznych okolicznościach co pracownik "dużego" zatrudniającego, byłby traktowany odmiennie) i pociągałoby za sobą utratę niektórych uprawnień wynikających z przepisów np. prawa do części zasiłku czy do świadczenia przedemerytalnego. Zatem umieszczenie w świadectwie pracy informacji, że do rozwiązania umowy o pracę doszło z przyczyn niedotyczących pracownika jest niezbędne. W przypadku "małych" pracodawców wskazanie w tym miejscu jako podstawy art. 1 lub 10 ustawy o zwolnieniach grupowych nie będzie jednak właściwe. Taki zatrudniający powinien ograniczyć się do zamieszczenia informacji o spełnieniu przesłanek wymaganych do skorzystania przez pracownika z należnych mu uprawnień (zasiłku dla bezrobotnych lub świadczenia przedemerytalnego), które zostały wskazane w odrębnych ustawach.

Uwaga! W myśl art. 75 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1409 z późn. zm.), prawo do zasiłku nie przysługuje między innymi osobie, która rozwiązała stosunek pracy lub stosunek służbowy za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron, w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem, chyba że porozumienie stron nastąpiło z powodu: upadłości lub likwidacji pracodawcy, zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy, zmiany miejsca zamieszkania. Jeżeli natomiast chodzi o świadczenie przedemerytalne, to ustawa je przyznająca odsyła do przepisów o promocji zatrudnienia.... Jednym z warunków otrzymania świadczenia przedemerytalnego jest rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia... (art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych - Dz. U. z 2020 r. poz. 1725 ze zm.).

W konsekwencji powyższego, informacja w treści świadectwa pracy, że rozwiązanie umowy nastąpiło za porozumieniem z przyczyn dotyczących zakładu pracy może okazać się niezbędna dla otrzymania ww. świadczeń, dlatego zatrudniający powinien w ust. 4 lit. a świadectwa pracy umieścić zapis: "w trybie art. 30 § 1 pkt 1 K.p., z przyczyn dotyczących zakładu pracy". Za przyczyny dotyczące zakładu pracy uznaje się m.in. likwidację stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych (art. 2 ust. 1 pkt 29 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).