Zatrudnianie młodocianych - Dodatek nr 12 do Ubezpieczeń i Prawa Pracy nr 12 (534) z dnia 10.06.2021
Umowa o przygotowanie zawodowe
Do zawarcia umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego (dalej umowy o przygotowanie zawodowe) z młodocianym pracodawca musi stosować kodeksowe reguły o umowach o pracę na czas nieokreślony, uwzględniając na mocy art. 194 K.p. wytyczne z art. 195 K.p. Z tego powodu zamieszcza w jej treści:
- rodzaj przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy),
- czas trwania i miejsce odbywania przygotowania zawodowego,
- sposób dokształcania teoretycznego,
- wysokość wynagrodzenia, które nie może być niższe niż minimalne (patrz rozdział VII. pkt 6 dodatku).
Pracodawca ma prawo w niej umieścić postanowienia przyznające młodocianemu uprawnienia dodatkowe lub korzystniejsze niż przewidziane w przepisach prawa pracy, np. specjalne ubezpieczenie. Musi natomiast przestrzegać zakazu zamieszczania w umowie klauzul zobowiązujących do przepracowania konkretnego okresu po zakończeniu przygotowania zawodowego oraz zwrotu jego kosztów w razie rozwiązania umowy przez młodocianego przed upływem okresu tego przygotowania. To instrukcje Państwowej Inspekcji Pracy (dalej poradnik PIP), dostępne na stronie internetowej www.pip.gov.pl.
| Ważne: Zasadą jest zawieranie umów o przygotowanie zawodowe na czas nieokreślony. Umowy terminowe są dopuszczalne wyjątkowo, a na okres próbny - niedozwolone. |
W wyroku z 11 stycznia 2016 r. (sygn. akt III AUa 1249/15) Sąd Apelacyjny w Gdańsku stwierdził, iż z art. 194-196 K.p. wynika, że: "(...) umowy o pracę z młodocianymi w celu przygotowania zawodowego mogą być zawierane wyłącznie na czas nieokreślony. Określenie w takich umowach, stosownie do art. 195 § 1 pkt 2 K.p., czasu trwania przygotowania zawodowego nie powoduje, iż umowy te należy traktować jak umowy na czas określony, wygasające z momentem odbycia przygotowania zawodowego. (...)".
Wyjątek od zasady zawierania z młodocianymi umów bezterminowych przewiduje § 9 rozporządzenia o przygotowaniu zawodowym w zw. z art. 195 § 2 K.p. Przepis ten pozwala pracodawcy stosować umowy na czas określony, gdy zatrudnia większą liczbę młodocianych w celu nauki zawodu, niż wynika to z jego potrzeb. Taka umowa nie może trwać krócej niż okres kształcenia lub okres kształcenia wymagany do przystąpienia do egzaminu kwalifikacyjnego na tytuł czeladnika. Nie stosuje się wobec niej limitów 3/33, ustalonych w art. 251 § 18 K.p. (zatrudnienie terminowe nie może trwać dłużej niż 33 miesiące, a łączna liczba umów o pracę na czas określony to maksymalnie 3). Taką interpretację potwierdziło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w odpowiedzi na pytanie naszego Wydawnictwa, przesłane 26 sierpnia 2020 r. (stanowisko to cytowaliśmy w UiPP nr 19/2020, str. 25).
| Przykład |
Pracownik młodociany był zatrudniony na podstawie umowy o przygotowanie zawodowe przez 36 miesięcy nauki zawodu, zgodnie z § 9 w zw. z § 6 ust. 1 rozporządzenia o przygotowaniu zawodowym. Z upływem tego okresu, w którym pracownik zdał egzamin sprawdzający wiedzę i umiejętności nabyte w czasie nauki zawodu, stosunek pracy uległ rozwiązaniu. Pracodawca, z którym łączyła go ta umowa, może zawrzeć z nim "zwykłą" umowę o pracę na czas określony, która będzie pierwszą tego rodzaju umową w rozumieniu art. 251 K.p.
Umowa o przygotowanie zawodowe musi być sporządzona na piśmie (§ 3 rozporządzenia o przygotowaniu zawodowym). Niezachowanie tej formy nie powoduje jednak jej nieważności (por. uchwała SN w składzie 7 sędziów z 26 stycznia 1982 r., sygn. akt V PZP 8/81, OSNC 1982/7/94 podkreślająca, że poza ściśle określonymi przypadkami prawo pracy nie przewiduje bezwzględnej nieważności umowy). Pracodawca jest jednak zobligowany potwierdzić warunki zatrudnienia na piśmie (art. 29 § 2 K.p.).
Umowę o przygotowanie zawodowe w formie nauki zawodu należy zawrzeć w terminie przyjęć kandydatów do branżowych szkół I stopnia. Nakaz ten nie obowiązuje, jeśli młodociany nie dokształca się w tego rodzaju szkole (§ 5 rozporządzenia o przygotowaniu zawodowym). Przepisy nie określają również żadnych terminów dla umów o przygotowanie zawodowe w celu praktycznej nauki zawodu.
Uwaga! Umowę o przygotowanie zawodowe podpisuje pracodawca i młodociany, choć PIP uważa, że jej stroną powinien też być opiekun (por. poradnik PIP). Większość ekspertów przyjmuje brak obowiązku pozyskania zgody rodziców lub opiekuna, lecz ich współdziałanie traktuje jako pożądane z uwagi na interes młodocianego (por. Kodeks pracy. Komentarz, red. prof. dr hab. Wojciech Muszalski, C.H. Beck 2019, kom. do art. 195). Oni składają podpis jedynie na umowie zawieranej w imieniu całkowicie ubezwłasnowolnionego młodocianego, który jest pozbawiony zdolności do czynności prawnych.
| Przykład |
Pracodawca 1 lutego 2021 r. zatrudnił młodocianego, którego data urodzin to 3 czerwca 2005 r. Zawarta umowa o pracę o przygotowanie zawodowe w formie nauki zawodu kucharza, pierwsza tego typu w życiu tego młodocianego, przedstawia się następująco:
|
Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego Zawarta w dniu . . . . . . 1 lutego 2021 r. . . . . . . . w . . . . . . . . . . Krynicy Morskiej . . . . . . . . między . . . . . . . . . . . . Gastronomia.pl S.A. z siedzibą przy ul. Nadmorska 3, 23-765 Krynica Morska,. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . REGON 334539754 . . . . . . . . . . . , zwanym dalej Pracodawcą, reprezentowanym przez . . . . . . . . .Krystynę Czaplę i Michała Borysa, członków zarządu. . . . . . . . . . . . a . . . . . . . .Krzysztofem Krajewskim. . . . . . . . , zamieszkałym . . . . . przy ul. Bursztynowa 3/12,. . . . . . . . . . . .23-765 Krynica Morska. . . . . . . . . . , zwanym w dalszej treści umowy Młodocianym. § 1
§ 2 Młodociany w okresie praktycznej nauki zawodu będzie dokształcał się w . . . . . .Szkole Branżowej. . . . . § 3
a) 5% w pierwszym roku nauki, b) 6% w drugim roku nauki, c) 7% w trzecim roku nauki.
§ 4 Dniem rozpoczęcia nauki zawodu jest . . . . . . 1 lutego 2021 r. . . . . . . . . . . . . § 5 W sprawach nieuregulowanych w umowie mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz. U. z 2018 r. poz. 2010 ze zm.). § 6 Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron. |
|
| Krzysztof Krajewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (podpis Młodocianego) |
Krystyna Czapla, Michał Borys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (podpis Pracodawcy lub osoby reprezentującej Pracodawcę albo osoby upoważnionej do składania oświadczeń w jego imieniu) |
| Przykład |
Pracodawca, o którym mowa w poprzednim przykładzie zawarł 26 lutego 2021 r. umowę z innym młodocianym (data urodzenia: 17 lipca 2003 r.) w celu przyuczenia do wykonywania pracy pomocy kuchennej polegającej na przygotowaniu składników do posiłków (obieranie, krojenie, siekanie, szatkowanie, porcjowanie). Brzmi ona następująco:
|
Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego Zawarta w dniu . . . . 26 lutego 2021 r.. . . . . w . . . . . . Krynicy Morskiej. . . . . . . . między . . . . . . . Gastronomia.pl S.A. z siedzibą przy ul. Nadmorska 3, 23-765 Krynica Morska,. . . . . . . . . . . . . . . . . REGON 334539754 . . . . . . . . ,zwanym dalej Pracodawcą, reprezentowanym przez. . . . . . Krystynę Czaplę i Michała Borysa, członków zarządu. . . . . . . . . . a . . . . . . . . . . Sabiną Surowińską. . . . . . . , zamieszkałą . . . . przy ul. Łąkowej 2, 23-765 Krynica Morska , . . . . zwaną w dalszej treści umowy Młodocianą. § 1
§ 2 Młodociany w okresie przyuczenia do wykonywania pracy będzie dokształcał się teoretycznie . . .u Pracodawcy. . § 3 W okresie nauki zawodu Młodociany będzie otrzymywał wynagrodzenie obliczone jako 4% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale, obowiązującego od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim. § 4 Dniem rozpoczęcia przyuczenia do wykonywania określonej pracy jest . . . 1 marca 2021 r.. . . . . . . § 5 W sprawach nieuregulowanych w umowie mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz. U. z 2018 r. poz. 2010 ze zm.). § 6 Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron. |
|
| Sabina Surowińska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (podpis Młodocianego) |
Krystyna Czapla, Michał Borys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (podpis Pracodawcy lub osoby reprezentującej Pracodawcę albo osoby upoważnionej do składania oświadczeń w jego imieniu) |
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.KodeksPracy.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
20.12.2024 (piątek)
15.01.2025 (środa)
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE - Prawo pracy
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
| ||||||||||||
|
||||||||||||