Obowiązki informacyjne

Z umową o przygotowanie zawodowe wiążą się dwa obowiązki informacyjne, których realizacja należy do pracodawcy. Pierwszy to zawiadomienie o zatrudnieniu młodocianego wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania młodocianego, a jeśli pracodawca jest rzemieślnikiem - dodatkowo izbę rzemieślniczą (§ 3a rozporządzenia o przygotowaniu zawodowym). Pracodawca przekazuje je od razu po zawarciu umowy. Może to zrobić osobiście, listownie lub elektronicznie. Nie wnosi żadnych opłat, a sprawa jest załatwiana "od ręki". Pod adresem https://www.biznes.gov.pl/pl/firma/pracownicy-w-firmie/chce-zatrudnic-pracownika/proc_578-zawiadomienie-o-zawarciu-umowy-z-mlodocianym pracodawca znajdzie:

• dostęp do ścieżki cyfrowej - wystarczy, że naciśnie przycisk "Załatw online" (preferowana metoda w okresie stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii),
• wzór zawiadomienia - może go wydrukować i wypełnić, jeśli wybrał osobistą lub listowną formę spełnienia obowiązku informacyjnego; przepisy nie zawierają oficjalnego wzoru, stąd pracodawca może przygotować swoją wersję, zawierającą dane własne, młodocianego i umowy.

Drugim obowiązkiem jest przekazanie - na piśmie - pracownikowi młodocianemu, w ciągu 7 dni od zawarcia umowy, tzw. informacji o warunkach zatrudnienia (art. 29 § 3 i 3¹ K.p.). Umieszcza w niej dane o:

• obowiązującej młodocianego dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
• częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę,
• wymiarze przysługującego młodocianemu urlopu wypoczynkowego,
• obowiązującej młodocianego długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
• układzie zbiorowym pracy, którym młodociany jest objęty.

W przypadku czterech pierwszych myślników pracodawca może zastosować odesłanie do odpowiednich przepisów prawa pracy. Natomiast jeżeli nie musi ustalać regulaminu pracy, w informacji wpisuje dodatkowo dane o: porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia, a także przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

Uwaga! Każda zmiana warunków pracy w trakcie zatrudnienia młodocianego zobowiązuje do aktualizacji informacji o warunkach zatrudnienia, najpóźniej w ciągu 1 miesiąca od dnia wejścia w życie zmian, a w przypadku mającego nastąpić rozwiązania umowy - do tego dnia (art. 29 § 3² K.p.). Sąd Najwyższy w wyroku z 11 maja 2016 r. (sygn. akt I PK 151/15) uznał, że jest to niezbędne m.in. z chwilą ustawowej zmiany dobowej i tygodniowej normy czasu pracy, stwierdzającej przez jaki czas pracodawca może zatrudniać pracownika w skali doby oraz tygodnia.

W opinii części ekspertów, informacja o warunkach zatrudnienia może od razu wskazywać dane aktualne i przyszłe. Odmienne stanowisko w tej kwestii zajął Główny Inspektorat Pracy, który twierdzi, że: "(...) obowiązek wskazany w przepisie art. 29 § 3² i 3³ K.p. powinien być realizowany w chwili zaistnienia zmian w warunkach zatrudnienia. Sformułowanie »(...) niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 1 miesiąca od dnia wejścia w życie tych zmian« jednoznacznie wskazuje, że chodzi o informację o zaistniałej zmianie, a nie zmianie, która ma dopiero nastąpić.

Celem wskazanego przepisu jest bieżące informowanie pracownika o jego warunkach zatrudnienia, a nie o hipotetycznych warunkach, które mogą, ale nie muszą zaistnieć w bliżej nieokreślonej przyszłości. (...)" (por. pismo GIP z 10 maja 2013 r., znak GNP-249-4560-3-1/13/PE/RP). 

Pierwszy z pracowników młodocianych z poprzednich przykładów, zatrudniony w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu kucharza, 3 lutego 2021 r. otrzymał od pracodawcy, u którego obowiązuje regulamin pracy, informację o warunkach zatrudnienia o następującej treści:

Pracownik powinien otrzymać aktualizację powyższej informacji odpowiednio nie później niż w ciągu 1 miesiąca:

• od daty 16. urodzin w zakresie norm czasu pracy, które od 3 czerwca 2021 r. będą wynosić maksymalnie: 8 godzin na dobę i średnio 40 godzin na tydzień,
• od nabycia prawa do pierwszego urlopu wypoczynkowego (z upływem 31 lipca 2021 r.) w wymiarze 12 dni, a następnie od uzyskania prawa do urlopu w wymiarze 26 dni roboczych (z upływem 31 stycznia 2022 r.),
• od uzyskania prawa do 1-miesięcznego okresu wypowiedzenia (z upływem 31 lipca 2021 r.).

Drugi z pracowników młodocianych, zatrudniony w celu przyuczenia do pracy, otrzymał 1 marca 2021 r. informację o warunkach zatrudnienia o następującej treści: