Efekt zachęty według metody ilościowej

Ustalenia efektu zachęty metodą ilościową dokonuje się poprzez wykazanie wzrostu netto stanu zatrudnienia ogółem z miesiąca podjęcia zatrudnienia przez pracownika, na którego pracodawca zamierza pobierać dofinansowanie, w stosunku do odpowiednich stanów ogółem z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc podjęcia zatrudnienia przez tego pracownika. Przykładowo, jeżeli pracodawca zatrudnił osobę niepełnosprawną od 1 września 2021 r., to efekt zachęty ustala jako stosunek zatrudnienia ogółem we wrześniu 2021 r. do średniego zatrudnienia ogółem w okresie od września 2020 r. do sierpnia 2021 r. (dzielonego przez 12).

W myśl pkt 18 objaśnień do formularza Wn-D, za okresy sprawozdawcze przypadające począwszy od stycznia 2015 r. należy wykazać przeciętny miesięczny stan zatrudnienia ustalony w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy zgodnie z art. 2 pkt 32 rozporządzenia nr 651/2014 oraz art. 3 i 5 załącznika nr 1 do tego rozporządzenia.

Z art. 5 załącznika nr 1 rozporządzenia nr 651/2014 wynika, że liczba personelu odpowiada liczbie rocznych jednostek pracy (RJP), to jest liczbie pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy w obrębie danego przedsiębiorstwa lub w jego imieniu w ciągu całego uwzględnianego roku referencyjnego. Praca osób, które nie przepracowały pełnego roku, osób, które pracowały w niepełnym wymiarze godzin, bez względu na długość okresu zatrudnienia, lub pracowników sezonowych jest obliczana jako część ułamkowa RJP.

W skład personelu wchodzą:

• pracownicy,
• osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegające mu i uważane za pracowników na mocy prawa krajowego,
• właściciele - kierownicy,
• partnerzy prowadzący regularną działalność w przedsiębiorstwie i czerpiący z niego korzyści finansowe.

Mając na uwadze to, że dla właścicieli oraz partnerów prowadzących regularną działalność gospodarczą w przedsiębiorstwie i czerpiących z niego korzyści finansowe, nie ustala się nominalnego wymiaru czasu pracy analogicznie jak w przypadku wymiaru czasu pracy wynikającego z umowy o pracę, czy wymiaru czasu pracy wykonawców pracy nakładczej, o których mowa w art. 28 ust. 3 ustawy o rehabilitacji, zgodnie z opinią Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, znak: BON-I-52311-195-2-LK/2011, należy przyjąć nominalny wymiar czasu pracy tych osób równy 1. Natomiast ewentualne ustalenie przeciętnego miesięcznego wymiaru czasu tych osób może wynikać z formalnej niepełnomiesięcznej aktywności tych osób (np. gdy wspólnik przystąpił do spółki w połowie miesiąca).

Uwaga! Należy zauważyć, że wliczanie ww. osób do stanu zatrudnienia, o którym mowa, nie oznacza, że na te osoby przysługuje dofinansowanie do wynagrodzeń. Dofinansowanie przysługuje wyłącznie na pracowników w rozumieniu art. 2 K.p. oraz na niepełnosprawnych wykonawców pracy nakładczej, o których mowa w art. 28 ust. 3 ustawy o rehabilitacji.

Do bieżącego stanu zatrudnienia nie należy wliczać:

• praktykantów lub studentów odbywających szkolenie zawodowe na podstawie umowy o praktyce lub szkoleniu zawodowym,
• osób przebywających na urlopie macierzyńskim.

Przypominamy, że do stanu zatrudnienia wlicza się osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Zgodnie z wyjaśnieniami Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, do stanów zatrudnienia ustalanych na podstawie art. 5 załącznika nr 1 do rozporządzenia nr 651/2014 nie wlicza się osób na urlopach związanych z rodzicielstwem (macierzyńskich, ojcowskich, wychowawczych, rodzicielskich i innych podobnych urlopów przewidzianych w prawie państwa, któremu podlega pracownik pracodawcy wnioskującego o dofinansowanie). Ponadto, jak wyjaśnił PFRON (w odpowiedzi z 7 września 2016 r. udostępnionej naszemu Wydawnictwu przez OBPON), z bieżącego stanu zatrudnienia należy wyłączyć także osoby przebywające na urlopie bezpłatnym oraz na świadczeniu rehabilitacyjnym.

Z pkt 19 objaśnień do formularza Wn-D wynika, że za okresy sprawozdawcze począwszy od stycznia 2015 r. średni stan zatrudnienia za 12 miesięcy poprzedzających okres sprawozdawczy należy wykazać jako 1/12 sumy przeciętnych miesięcznych stanów zatrudnienia ustalonych w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy zgodnie z art. 2 pkt 32 rozporządzenia nr 651/2014 oraz art. 3 i 5 załącznika nr 1 do tego rozporządzenia.

Efekt zachęty metodą ilościową zostanie wykazany w przypadku kiedy pozycja 39 we wniosku Wn-D będzie większa od poz. 41.

Zgodnie ze stanowiskiem BON i PFRON z 21 lutego 2017 r. od 1 stycznia 2017 r., tzw. ilościowy efekt zachęty warunkujący uzyskanie dopłaty do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych ustala się uwzględniając stan zatrudnienia w firmach powiązanych. Jak wyjaśnił PFRON w powołanym wyżej stanowisku: "(...) efekt ten może zostać wykazany:

• tzw. metodą ilościową - poprzez wykazanie wzrostu netto stanu zatrudnienia ogółem w miesiącu podjęcia zatrudnienia przez pracownika, na którego pracodawca zamierza pobierać dofinansowanie, w stosunku do przeciętnego stanu zatrudnienia z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc podjęcia zatrudnienia przez tego pracownika na postawie art. 26b ust. 4 i 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (...);
• tzw. metodą jakościową - poprzez wykazanie, że pracownik podjął pracę na stanowisku zwolnionym w warunkach określonych w art. 26b ust. 4 pkt 1-6 i ust. 5 ww. ustawy.

Odnosząc powyższe do pracodawców pozostających w relacji powiązania należy wskazać, że wzrost zatrudnienia ogółem osób niepełnosprawnych powinien odnosić się do stanów zatrudnienia u wszystkich podmiotów w grupie. Natomiast jeżeli pracodawca powiązany przyjmuje pracownika na stanowisko wcześniej opróżnione przez innego pracownika, to w przypadku braku wzrostu zatrudnienia ogółem, wykazując efekt zachęty metodą jakościową bierze pod uwagę tylko pracowników zatrudnionych przez siebie.

Jeżeli pracodawca ustali, iż biorąc pod uwagę stany zatrudnienia we wszystkich podmiotach powiązanych, efekt zachęty metodą ilościową nie wystąpił w miesiącu zatrudnienia pracownika niepełnosprawnego i nie ma możliwości ustalenia efektu zachęty metodą jakościową (na podstawie personelu pracodawcy wnioskującego o pomoc), dofinansowanie do wynagrodzenia tego pracownika nie przysługuje, a co za tym idzie pracodawca nie powinien takiego pracownika wykazywać w miesięcznych informacjach INF-D-P, składanych do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

WAŻNE: W celu zapewnienia sprawnego i efektywnego korzystania przez pracodawców z pomocy publicznej w formie dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych powyższe znajdzie zastosowanie za okresy począwszy od stycznia 2017 r.".

Przypominamy, iż od 1 stycznia 2015 r. zgodnie z wyjaśnieniem UOKiK z 7 stycznia 2015 r. (znak DDO-52-489(2)/14/RR) dotyczącym kwestii przesądzającej o "przynależności" do jednolitego organizmu gospodarczego (jednego przedsiębiorstwa), taka zależność występuje, gdy jeden podmiot może wywierać decydujący wpływ na drugi, a więc w szczególności zachodzą między nimi relacje powiązania. Przedsiębiorstwa powiązane to, zgodnie z art. 3 ust. 3 załącznika nr 1 do rozporządzenia nr 651/2014 takie, które pozostają w jednym z poniższych związków:

• przedsiębiorstwo ma większość praw głosu w innym przedsiębiorstwie w roli udziałowca/akcjonariusza lub członka,
• przedsiębiorstwo ma prawo wyznaczyć lub odwołać większość członków organu administracyjnego, zarządzającego lub nadzorczego innego przedsiębiorstwa,
• przedsiębiorstwo ma prawo wywierać dominujący wpływ na inne przedsiębiorstwo zgodnie z zawartą z nim umową lub postanowieniami w jego statucie lub umowie spółki,
• przedsiębiorstwo będące udziałowcem/akcjonariuszem lub członkiem innego przedsiębiorstwa kontroluje samodzielnie, zgodnie z umową z innymi udziałowcami/akcjonariuszami lub członkami tego przedsiębiorstwa, większość praw głosu udziałowców/akcjonariuszy lub członków w tym przedsiębiorstwie.

W związku z powyższym, w przypadku firm powiązanych i partnerskich, w świetle rozporządzenia nr 651/2014, pracodawcy wykazując efekt zachęty metodą ilościową, tj. wypełniając poz. 39 i 41 na Wn-D biorą pod uwagę swoich pracowników, czyli osoby wymienione w art. 5 załącznika nr 1 do rozporządzenia nr 651/2014, jak i pracowników z firm powiązanych.