Wprowadzenie kryteriów pozasocjalnych w regulaminie ZFŚS
Prowadzimy zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Z powodu ciągle pogarszającej się sytuacji finansowej firmy rozważamy ograniczenie wydatków socjalnych, m.in. związanych z udzielaniem świadczeń z ZFŚS. Czy w tym celu możemy wprowadzić do regulaminu ZFŚS zapis, że pomoc socjalna przysługuje pracownikom o co najmniej 2-letnim stażu zakładowym?
NIE. Takie kryterium byłoby niezgodne z ustawą o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 923).
Wielu pracodawców prowadzi działalność socjalną w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Pracodawca przy przyznawaniu pracownikom świadczeń finansowanych z tego Funduszu powinien mieć na uwadze art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS, który stanowi, że przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu.
Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ZFŚS. Pracodawca nie może jednak modyfikować w tym regulaminie regulacji ustawowych na niekorzyść osób uprawnionych czy pomijać kryterium socjalnego przy określaniu warunków przyznania ulgowych świadczeń. Potwierdza to orzecznictwo sądowe, w tym wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 18 maja 2017 r., sygn. akt III AUa 565/16, a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 marca 2017 r., sygn. akt III AUa 874/16.
W ostatnim z przywołanych orzeczeń wskazano, że: "(...) Swoboda regulacji w regulaminie zasad przyznawania indywidualnych świadczeń jest ograniczona ustanowioną przez ustawodawcę w art. 8 ust. 1 ogólną zasadą, że przyznawanie tych świadczeń ma być uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Tym samym regulamin powinien respektować i doprecyzować, jako lex specialis, zawartą w art. 8 ust. 1 (...) ustawy zasadę podziału świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych na rzecz pracowników, w oparciu o analizę ich sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej".
Ograniczenia w dostępie do świadczeń z Funduszu zasadniczo powinny więc wynikać jedynie z sytuacji socjalno-bytowej pracownika. W praktyce pojawiały się jednak wątpliwości co do dopuszczalności wprowadzenia do regulaminu ZFŚS dodatkowych, obok socjalnego, kryteriów przyznawania świadczeń z ZFŚS. Przykładowo wątpliwości te dotyczyły kryterium stażowego. Nasze Wydawnictwo zwróciło się więc do resortu pracy z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie dopuszczalności stosowania takiego kryterium lub kryterium rodzaju umowy zawartej z pracownikiem, dla potrzeb korzystania ze świadczeń ZFŚS.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej w odpowiedzi z dnia 17 czerwca 2022 r. odrzuciło możliwość stosowania kryterium stażowego, jako naruszającego regulacje ustawowe.
| "(...) w ocenie Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej analiza treści przepisów ustawy (...) o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (...) zarówno w sferze ustalania prawa pracownika do korzystania z Funduszu, jak i zasad przyznawania świadczeń socjalnych przemawia za przyjęciem, iż wprowadzanie do regulaminu ZFŚS przesłanki stażowej (kryterium zarówno ogólnego stażu jak i zakładowego) oraz rodzaju zatrudnienia warunkujących to prawo budziłoby zasadnicze wątpliwości prawne.
Zgodnie bowiem z przepisem art. 2 pkt 5 (...) ustawy o ZFŚS, definiującym krąg osób uprawnionych, prawo do korzystania z Funduszu posiada pracownik, przy czym przepis ten nie zawiera żadnych dodatkowych warunków wstępnych. Oznaczałoby to, że pracownik nabywa prawo do korzystania z Funduszu z chwilą nawiązania stosunku pracy (art. 2 K.p.), bez względu na rodzaj zatrudnienia oraz okres zatrudnienia. Jednocześnie należy podkreślić, iż mając na uwadze wyłącznie pomocowy, a zatem pozapłacowy charakter świadczeń socjalnych, wynikający z ustawowego obowiązku uzależniania ich przyznawania i ustalania wysokości wyłącznie od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej (art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS), stosowanie kryterium stażowego stałoby w sprzeczności także z podstawową, ustawową zasadą przyznawania pomocy socjalnej. Potwierdza to orzecznictwo sądowe. W uzasadnieniu do wyroku z dnia 16 sierpnia 2005 r. (I PK 12/05, OSNP 2006, nr 11-12, poz. 182) Sąd Najwyższy stwierdził, iż kryterium stażu pracy jest całkowicie oderwane od sytuacji materialnej uprawnionych do świadczeń. Natomiast okres zatrudnienia, tzw. ogólny staż pracy, jako przesłanka zasadnicza przy ustalaniu prawa do urlopu wypoczynkowego oraz jego wymiaru, miałby niewątpliwie pośrednie oddziaływanie na możliwość korzystania przez pracownika z dopłat przewidzianych w regulaminie ZFŚS do różnych form wypoczynku, których przyznawanie jest warunkowane korzystaniem przez pracownika z wypoczynku urlopowego, np. korzystaniem z 14-dniowego wypoczynku urlopowego (art. 162 K.p.) przy ubieganiu się o dopłatę do wypoczynku organizowanego we własnym zakresie, tzw. wczasów pod gruszą". Odpowiedź Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 17 czerwca 2022 r. |
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.KodeksPracy.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
20.11.2024 (środa)
16.12.2024 (poniedziałek)
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE - Prawo pracy
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
| ||||||||||||
|
||||||||||||