Stałe miesięczne wynagrodzenie przy nieobecnościach chorobowych

Wynagrodzenie pracownika określone w stałej miesięcznej wysokości przelicza się według określonych zasad, jeżeli pomimo choroby pracownik przepracuje choć część miesiąca. Warunek przepracowania części miesiąca w takiej sytuacji jest konieczny, gdyż w razie nieprzepracowania przez pracownika ani jednego dnia może on w ogóle nie mieć prawa do wynagrodzenia za pracę.

Choroba w dniach pracy

Pracownik ma prawo do wynagrodzenia za pracę wykonaną. Natomiast za czas niewykonywania pracy zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią (art. 80 K.p.).

Przy czym zasady ustalania stałego miesięcznego wynagrodzenia w razie choroby pracownika przez część miesiąca określają przepisy § 11 rozporządzenia wynagrodzeniowego. Regulacja ta stanowi, że w celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik za pozostałą część tego miesiąca otrzymał wynagrodzenie określone w art. 92 K.p., tj. chorobowe, należy:

• miesięczną stawkę wynagrodzenia podzielić przez 30,
• otrzymaną kwotę pomnożyć przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby,
• tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odjąć od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.

Przepis ten uwzględnia się odpowiednio w przypadku nieobecności pracownika w pracy, w okresie której pracownikowi przysługuje zasiłek przewidziany w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Powołaną regulację stosuje się w sytuacji, gdy pracownik przepracował w danym miesiącu choćby jeden dzień. W przypadku gdy pracownik nie przepracuje nawet jednego dnia, wynagrodzenie za pracę mu nie przysługuje.

Wymieniony przepis nie ma zastosowania w przypadku, gdy chorobowa niezdolność pracownika do pracy w danym miesiącu przypada wyłącznie na jego rozkładowe dni pracy. Tak też uznało Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z dnia 12 sierpnia 2015 r. będącym odpowiedzią na zapytanie naszego Wydawnictwa. Resort pracy stwierdził w nim, że: "(...) Jak wynika z tego przepisu (§ 11 ust. 1 rozporządzenia wynagrodzeniowego - przyp. red.) dotyczy on sytuacji, gdy pracownik przepracował część miesiąca z powodu nieobecności w pracy spowodowanej zwolnieniem lekarskim (...). Zdaniem Departamentu powołany (...) przepis § 11 ust. 1 rozporządzenia (oraz stosowany odpowiednio przepis § 11 ust. 2 tego rozporządzenia) nie dotyczy zatem sytuacji, gdy pracownik był nieobecny w pracy z powodu choroby, która objęła jego rozkładowe dni pracy i nie pracował w danym miesiącu. Należy zaznaczyć, iż na podstawie art. 80 Kodeksu pracy wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, a za czas jej niewykonywania pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Zasadą jest zatem, że pracownik, który nie świadczy pracy, nie nabywa prawa do wynagrodzenia. (...)".

Choroba w okresie wyczekiwania

W przypadku gdy pracownik nie legitymuje się 30-dniowym okresem ubezpieczenia, z założenia nie zachowuje prawa do zasiłku chorobowego. Wówczas nie ma też prawa do wynagrodzenia chorobowego za czas niezdolności do pracy przypadający w okresie wyczekiwania. Nieobecność ta ma wówczas charakter niepłatny. W takiej sytuacji nie ma podstaw do zastosowania § 11 lub § 12 rozporządzenia wynagrodzeniowego przy obliczaniu wynagrodzenia za pracę, gdyż nie zachodzą warunki określone w tych przepisach. Tak też stwierdziło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w odpowiedzi z dnia 19 lipca 2017 r. na zapytanie naszego Wydawnictwa. Resort pracy wskazał, że: "(...) w takim przypadku ma zastosowanie reguła określona w art. 80 Kodeksu pracy, w myśl której pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za pracę wykonaną, a za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa tak stanowią. Tym samym pracownikowi, który przez część miesiąca nie świadczył pracy z powodu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą i za ten okres nie nabył prawa do wynagrodzenia/zasiłku chorobowego, przysługuje wynagrodzenie za pracę wykonywaną w pozostałe dni tego miesiąca.

W takiej sytuacji nie ma podstaw prawnych do stosowania przepisu § 11 rozporządzenia (wynagrodzeniowego - przyp. red.), który dotyczy obliczania wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik za pozostałą część tego miesiąca otrzymał wynagrodzenie określone w art. 92 K.p. (tj. wynagrodzenie chorobowe) lub zasiłek chorobowy. Obliczając natomiast wynagrodzenie pracownika należy, zdaniem Ministerstwa, kwotę miesięcznego wynagrodzenia pracownika określonego stawką miesięczną w stałej wysokości podzielić przez odpowiadającą wynagrodzeniu miesięcznemu liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu (tj. nominalny czas pracy) i ustalone w ten sposób wynagrodzenie za 1 godzinę pracy pomnożyć przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika. (...)".