UMOWĘ ZLECENIA WYKONUJE UCZESTNIK PPK

Do osób zatrudnionych w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 46) zalicza się m.in. osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z art. 750 K.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, dalej zwane zleceniobiorcą, podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tego tytułu w Rzeczypospolitej Polskiej, w rozumieniu ustawy o sus. Jeżeli więc zleceniobiorca ukończył 18. rok życia i z ww. umowy podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, to zleceniodawca (podmiot zatrudniający) obowiązany jest w jego imieniu i na jego rzecz zawrzeć umowę o prowadzenie PPK, o ile:

• nie ukończył 55 lat oraz
• wcześniej nie złoży w podmiocie zatrudniającym deklaracji w formie pisemnej o niedokonywaniu wpłat do PPK albo nie przestanie być w stosunku do tego podmiotu zatrudniającego osobą zatrudnioną.

Warunkiem jest jeszcze legitymowanie się wymaganym okresem zatrudnienia. Umowa o prowadzenie PPK może zostać zawarta nie wcześniej niż po upływie 14 dni zatrudnienia i nie później niż do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin 3 miesięcy zatrudnienia (art. 16 ust. 1 ustawy o PPK). Okres zatrudnienia w stosunku do osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia ustala się od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy (art. 2 ust. 1 pkt 15 lit. b ustawy o PPK).

Do okresu zatrudnienia wlicza się okresy zatrudnienia z poprzednich 12 miesięcy, które miały miejsce w podmiocie zatrudniającym, a także okresy zatrudnienia w innych podmiotach zatrudniających, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podmiot zatrudniający jest następcą prawnym w stosunkach prawnych nawiązanych przez podmiot zatrudniający, który poprzednio zatrudniał osobę zatrudnioną (art. 16 ust. 2 ustawy o PPK).

Wspomnijmy, że osoby zatrudnione, które ukończyły 55 lat, ale nie przekroczyły 70. roku życia mogą złożyć wniosek o przystąpienie do PPK. Podmiot zatrudniający powinien poinformować je o takiej możliwości.

Uwaga! Ustalając okres 3-miesięcznego zatrudnienia dla celów zawarcia umowy o prowadzenie PPK, należy wliczać okres wykonywania umowy zlecenia stanowiącej tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych.

Pierwsze wpłaty do PPK oblicza i pobiera się od wynagrodzenia wypłaconego uczestnikowi PPK po powstaniu stosunku prawnego wynikającego z umowy o prowadzenie PPK (art. 28 ust. 1 ustawy o PPK). To oznacza, iż od wynagrodzenia wypłaconego zleceniobiorcy po zawarciu w jego imieniu i na jego rzecz umowy o prowadzenie PPK, podmiot zatrudniający ma obowiązek obliczyć/pobrać wpłatę do PPK. Pierwsze wpłaty są dokonywane w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały obliczone i pobrane (art. 28 ust. 4 ustawy o PPK).

Przez wynagrodzenie, od którego ustala się wpłaty do PPK, uważa się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uczestnika PPK, bez stosowania rocznego ograniczenia, oraz z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ww. ubezpieczenia osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego (art. 2 ust. 1 pkt 40 ustawy o PPK).

Podmiot zatrudniający:

• oblicza wpłaty do PPK finansowane z własnych środków, tj. podstawową w wysokości 1,5% wynagrodzenia, ewentualnie także dodatkową w wysokości do 2,5% wynagrodzenia oraz
• oblicza i pobiera ze środków zleceniobiorcy będącego uczestnikiem wpłaty do PPK przez niego finansowane, tj. podstawową w wysokości 2% wynagrodzenia, ewentualnie także dodatkową w wysokości do 2% wynagrodzenia; wpłata podstawowa finansowana przez uczestnika PPK może wynosić mniej niż 2% wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5% wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia.

Wpłata do PPK finansowana przez podmiot zatrudniający nie podlega oskładkowaniu (art. 26 ust. 5 ustawy o PPK), ale jest opodatkowana jako przychód z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 pkt 8 ustawy o pdof) na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 ustawy o pdof. Jak czytamy na stronie internetowej PFR (www.mojeppk.pl): "(...) wpłaty podstawowe i dodatkowe dokonywane przez podmiot zatrudniający (zleceniodawcę), finansowane z jego środków, przekazywane na rachunek w PPK, stanowią dla zleceniobiorcy przychód z umowy zlecenia, o którym mowa w art. 13 pkt 8 ustawy PIT, w związku z otrzymaniem nieodpłatnego świadczenia. W konsekwencji przysługują od tego przychodu koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy PIT.".

Zleceniodawca zawarł umowę o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz zleceniobiorcy 10 lipca 2023 r. Wynagrodzenie z umowy zlecenia jest wypłacane za dany miesiąc w ostatnim dniu roboczym tego miesiąca. Od wynagrodzenia wypłaconego zleceniobiorcy 31 lipca br. w wysokości 4.410 zł podmiot zatrudniający:

• obliczył finansowaną przez siebie wpłatę do PPK w wysokości 66,15 zł (4.410 zł x 1,5%) oraz
• obliczył i pobrał z tego wynagrodzenia (po odliczeniach składkowo-podatkowych) wpłatę do PPK finansowaną przez zleceniobiorcę w wysokości 88,20 zł (4.410 zł x 2%).

W dniu 31 sierpnia br. zleceniobiorca uzyskał wynagrodzenie w wysokości 3.900 zł. Od tego wynagrodzenia podmiot zatrudniający:

• obliczył finansowaną przez siebie wpłatę do PPK w wysokości 58,50 zł (3.900 zł x 1,5%) oraz
• obliczył i pobrał z wynagrodzenia zleceniobiorcy (po odliczeniach składkowo-podatkowych) wpłatę do PPK przez niego finansowaną w wysokości 78 zł (3.900 zł x 2%).

Wpłaty obliczone/pobrane w lipcu br. podmiot zatrudniający przekazał do wybranej instytucji finansowej 16 sierpnia 2023 r., a tym samym wpłatę sfinansowaną z własnych środków (66,15 zł) uwzględnił w przychodzie zleceniobiorcy podlegającym opodatkowaniu w sierpniu br. Z kolei wpłaty obliczone/pobrane w sierpniu br. podmiot zatrudniający przekaże do wybranej instytucji finansowej 15 września 2023 r., w związku z czym wpłatę sfinansowaną z własnych środków (58,50 zł) uwzględni w przychodzie zleceniobiorcy podlegającym opodatkowaniu we wrześniu br.

Rozliczenie składkowo-podatkowe w lipcu i sierpniu, przyjmując, że z umowy zlecenia zleceniobiorca wniósł o dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, a koszty uzyskania przychodów wynoszą 20%, przedstawia się następująco:

Zleceniodawca z własnych środków opłaca część składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, całą składkę na ubezpieczenie wypadkowe oraz składki na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i FGŚP.

Wpłatę do PPK finansowaną przez podmiot zatrudniający wykazuje się w raporcie ZUS RCA (w bloku III.B. "Zestawienie należnych składek na ubezpieczenia społeczne" w polu 28) sporządzonym za miesiąc, w którym wpłata została przekazana na rachunek instytucji finansowej. Odnosząc powyższe do przykładu, w raporcie ZUS RCA sporządzonym za sierpień 2023 r. spółka z o.o. w bloku III.B. w polu 28 wpisze kwotę 66,15 zł.