Zasady uzupełniania minimalnego wynagrodzenia za pracę

Pracownikowi zatrudnionemu w ramach stosunku pracy przysługuje wynagrodzenie za pracę w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia. Przepisy z zakresu prawa pracy określają, jakie składniki wlicza się przy ustalaniu, czy płaca osiąga ustawowe minimum. W razie gdy wynagrodzenie pracownika jest niższe niż wynagrodzenie minimalne, zasadniczo przysługuje mu uzupełnienie do płacy minimalnej.

Gwarancja płacy minimalnej

Wynagrodzenie pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia (art. 6 ust. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, wysokość minimalnego wynagrodzenia ustala się w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin pracy przypadającej do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu, biorąc za podstawę wysokość minimalnego wynagrodzenia obowiązującego pracownika pełnoetatowego w danym roku (art. 8 ust. 1 ustawy o minimalnym...). Do obliczenia wysokości wynagrodzenia ustalanego dla potrzeb sprawdzenia, czy pracownikowi zapewniono wynagrodzenie minimalne, przyjmuje się przysługujące mu składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez GUS do wynagrodzeń osobowych. Wlicza się do nich m.in. wynagrodzenia zasadnicze w różnych formach, premie regulaminowe i uznaniowe, wynagrodzenie urlopowe, ekwiwalenty pieniężne za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika nie uwzględnia się jednak:

• nagrody jubileuszowej,
• odprawy emerytalno-rentowej,
• wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
• dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej,
• dodatku za staż pracy.

Jeżeli po zliczeniu wszystkich składników przysługujących za dany miesiąc (z wyłączeniem wskazanych powyżej) okaże się, że wynagrodzenie nie osiągnęło poziomu minimalnego, pracodawca na ogół musi je wyrównać.

Wyrównanie do minimalnego z ustawy

W sytuacji gdy w danym miesiącu wynagrodzenie pracownika jest niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia:

• z uwagi na terminy wypłat niektórych składników wynagrodzenia lub
• rozkład czasu pracy,

następuje uzupełnienie wynagrodzenia do tej wysokości w postaci wyrównania (art. 7 ust. 1 ustawy o minimalnym...). Wyrównanie wypłaca się za okres każdego miesiąca łącznie z wypłatą wynagrodzenia (przykład 1).

Pracownikom wynagradzanym na podstawie godzinowych stawek wynagrodzenia wyrównanie wypłaca się za każdą godzinę pracy. Wyrównanie stanowi różnicę między wysokością wynagrodzenia godzinowego, wynikającą z podzielenia wysokości minimalnego wynagrodzenia przez liczbę godzin pracy przypadającą do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu w ramach pełnego wymiaru czasu pracy, a wysokością wynagrodzenia pracownika w danym miesiącu przeliczoną na godzinę pracy.

Natomiast pracownikom wynagradzanym na podstawie miesięcznych stawek wynagrodzeń, którym nie przysługuje wynagrodzenie za pełny miesięczny wymiar czasu pracy, wyrównanie wypłaca się za każdą godzinę pracy. Wyrównanie stanowi różnicę między wysokością wynagrodzenia godzinowego, wynikającą z podzielenia wysokości minimalnego wynagrodzenia przez liczbę godzin pracy przypadającą do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu w ramach pełnego wymiaru czasu pracy, a wysokością wynagrodzenia pracownika w danym miesiącu przeliczoną na godzinę pracy.

Pozaustawowe uzupełnienie do minimalnego

Jeśli miesięczne wynagrodzenie pracownika pełnoetatowego składające się z płacy zasadniczej i dodatkowych składników, np. premii, będzie niższe niż minimalne i nie wynika to z terminu wypłaty wynagrodzenia ani rozkładu czasu pracy, to pracownikowi i tak przysługuje uzupełnienie do płacy minimalnej. Co prawda nie występuje wtedy przesłanka uprawniająca do wyrównania wskazana w ustawie o wynagrodzeniu minimalnym, jednak w ramach gwarancji wynikającej z art. 10 § 2 i art. 13 K.p. oraz z art. 6 ust. 1 ustawy o minimalnym (...) pracownikowi należy wypłacić kwotę uzupełniającą jego wynagrodzenie za czas efektywnie przepracowany do płacy minimalnej (przykład 2).

Absencja chorobowa

W przypadku uzyskiwania przez pracownika tylko stałego miesięcznego wynagrodzenia na poziomie minimalnym i wystąpienia choroby w takim miesiącu, nie ma potrzeby - przy prawidłowej wysokości wynagrodzenia miesięcznego - uzupełniania wynagrodzenia za okres choroby do minimalnego. Wynagrodzenie za ten okres jest bowiem obniżone na podstawie obowiązujących przepisów.