Definicja i zakres szkoleń zawodowych
Motyw 10 i 15 preambuły Europejskiej Karty Społecznej z dnia 18 października 1961 r. (Dz. U. z 1999 r. nr 8, poz. 67 z późn. zm.) zapewnia każdemu (w tym osobom niepełnosprawnym) prawo do ułatwień w zakresie szkolenia zawodowego. Z kolei jej art. 10 i 15 określają, jak poszczególne kraje mają gwarantować skuteczne wykonanie tego prawa (m.in. poprzez specjalne ułatwienia w celu przeszkolenia dorosłych pracowników, niezbędnego ze względu na postęp techniczny lub nowe tendencje na rynku pracy). Przepisy Europejskiej Karty Społecznej nie definiują jednak pojęcia "szkolenia zawodowego". Zostało to dokonane na potrzeby zalecenia Rady Unii Europejskiej z dnia 24 listopada 2020 r. w sprawie kształcenia i szkolenia zawodowego na rzecz zrównoważonej konkurencyjności, sprawiedliwości społecznej i odporności 2020/C 417/01 (dokument dostępny pod adresem: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32020H1202(01)). W pkt. 24 tego dokumentu zapisano, że: "kształcenie i szkolenie zawodowe należy rozumieć jako kształcenie i szkolenie, które ma na celu wyposażenie osób młodych i osób dorosłych w wiedzę, umiejętności i kompetencje wymagane w określonych zawodach lub, w szerszym ujęciu, na rynku pracy. Może ono odbywać się w środowisku formalnym i pozaformalnym, na wszystkich poziomach europejskich ram kwalifikacji, w tym, w stosownych przypadkach, na poziomie szkolnictwa wyższego.".
W polskim porządku prawnym szkolenia zawodowe pojawiają się w wielu aktach prawnych o konkretnym gronie adresatów (np. sędziów czy prokuratorów). Powszechny charakter ma definicja zawarta w art. 4 pkt 35d ustawy - Prawo oświatowe, dotycząca branżowego szkolenia zawodowego. Jest to pozaszkolna forma kształcenia ustawicznego realizowana przez branżowe centra umiejętności (art. 117 ust. 1 pkt 2, ust. 1a pkt 4a, ust. 2d ustawy - Prawo oświatowe). Rozumie się przez nią specjalistyczne szkolenie, którego łączny wymiar w odniesieniu do uczniów wynosi co najmniej 15 godzin i którego program nauczania uwzględnia wiedzę lub umiejętności zawodowe w zakresie jednej z dziedzin zawodowych określonych w rozporządzeniach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy - Prawo oświatowe, przydatne do wykonywania zawodu, w tym kształtujące umiejętności cyfrowe i umiejętności związane z transformacją ekologiczną.
Uwaga! Zwykle szkoleniem zawodowym nazywa się proces kształcenia pracownika w celu zdobycia/poszerzenia jego wiedzy i umiejętności wymaganych na danym stanowisku pracy (por. https://mfiles.pl/pl/index.php/Szkolenie zawodowe). Kodeks pracy używa sformułowania "szkolenia podnoszące/w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych" (art. 183a, art. 183b, art. 6729 K.p. dotyczące zasad równego traktowania w zatrudnieniu i niedyskryminacji). Nie posługuje się natomiast terminem "szkolenia zawodowego". Od 26 kwietnia 2023 r. takim mianem określa się szkolenia podlegające obowiązującemu od tego dnia art. 9413 K.p., który przesądza o pokrywaniu kosztów szkoleń i ich zaliczania do czasu pracy (por. pkt 3 działu III. dodatku). Ten przepis musi być przestrzegany przez pracodawców, gdy:
- zobowiązali się do przeprowadzania szkoleń pracowników niezbędnych do wykonywania określonego rodzaju pracy lub pracy na określonym stanowisku w postanowieniach układu zbiorowego pracy, innego porozumienia zbiorowego, regulaminie lub umowie o pracę,
- pracownik odbywa szkolenie na podstawie polecenia przełożonego.
Nie obejmuje on jednak szkoleń w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych uregulowanych w art. 1031-1035 K.p. W odpowiedzi z 5 września 2023 r. na pytanie naszego Wydawnictwa Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej stwierdziło bowiem, że: "(...) art. 9413 K.p. nie dotyczy umów o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych, które uregulowane są w art. 102 i następnych K.p. (rozdział III. Kwalifikacje zawodowe pracowników).". Z tego powodu ilekroć w dalszej części tego opracowania będzie mowa o szkoleniach zawodowych, należy je odnosić wyłącznie do podlegających art. 9413 K.p.
Szkolenia zawodowe mogą być częścią polityki szkoleniowej.
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.PrawoPracy.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
20.12.2024 (piątek)
15.01.2025 (środa)
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE - Prawo pracy
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
|