Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego

W przypadku, gdy miesięczna kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa niż kwota świadczenia rodzicielskiego, określonego w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 114 z późn. zm.), kwotę zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych podwyższa się do wysokości świadczenia rodzicielskiego (art. 31 ust. 3a ustawy zasiłkowej). Kwota świadczenia rodzicielskiego wynosi 1.000 zł.

Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego przysługuje za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres:

• urlopu macierzyńskiego albo na warunkach urlopu macierzyńskiego,
   
• dodatkowego urlopu macierzyńskiego (na warunkach urlopu macierzyńskiego), jeśli prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tych urlopów powstało przed 2 stycznia 2016 r.,
   
• urlopu rodzicielskiego.

Pracownica jest zatrudniona na 1/4 etatu. W dniu 10 grudnia 2015 r. urodziła dziecko i od tego dnia do 27 kwietnia 2016 r. przebywa na urlopie macierzyńskim, bezpośrednio po którym do 7 grudnia 2016 r. wykorzysta urlop rodzicielski.

Pracownicy za cały okres urlopów związanych z rodzicielstwem przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 80% podstawy wymiaru, która wynosi 431,45 zł (w umowie o pracę ma określone wynagrodzenie w wysokości 500 zł), a stawka dzienna zasiłku 11,51 zł (431,45 zł x 80% : 30). Ponieważ miesięczna kwota zasiłku macierzyńskiego, po pomniejszeniu o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa od kwoty świadczenia rodzicielskiego - od 1 stycznia 2016 r. - pracownicy przysługuje podwyższenie zasiłku.

Jeśli oboje rodzice jednocześnie pobierają zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego i miesięczna kwota tego zasiłku pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych przysługująca każdemu z nich jest niższa od kwoty świadczenia rodzicielskiego, podwyższenie zasiłku macierzyńskiego przysługuje odrębnie każdemu z rodziców.

Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego nie przysługuje osobom pobierającym zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu ojcowskiego oraz osobie pobierającej zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego ustala się jako różnicę między kwotą świadczenia rodzicielskiego (1.000 zł), a miesięczną kwotą zasiłku macierzyńskiego, pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Jeśli zasiłek macierzyński jest wypłacany za część miesiąca to jego podwyższenie ustala się w stosunku do pomniejszonej proporcjonalnie kwoty świadczenia rodzicielskiego. Kwotę świadczenia rodzicielskiego za część miesiąca oblicza się poprzez podzielenie kwoty tego świadczenia przez liczbę dni kalendarzowych miesiąca, za który przysługuje zasiłek macierzyński (wynik podlega zaokrągleniu do 1 grosza według ogólnych zasad), oraz pomnożenie przez liczbę dni, za które przysługuje zasiłek macierzyński. Otrzymaną kwotę zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Przyjmujemy założenia z poprzedniego przykładu. Zasiłek macierzyński za grudzień 2015 r. wyniósł 253,22 zł (22 dni urlopu x 11,51 zł). Pracownica złożyła pracodawcy PIT-2. Począwszy od 1 stycznia 2016 r. pracownica otrzyma podwyższenie zasiłku macierzyńskiego:

• za styczeń 2016 r. w wysokości 661,19 zł, zgodnie z wyliczeniem:
   
• zasiłek macierzyński: 11,51 zł x 31 dni = 356,81 zł,
   
• zaliczka na podatek dochodowy: 357 zł x 18% - 46,33 zł = 17,93 zł, po zaokrągleniu 18 zł,
   
• zasiłek pomniejszony o zaliczkę: 356,81 zł - 18 zł = 338,81 zł,
   
• podwyższenie zasiłku macierzyńskiego: 1.000 zł - 338,81 zł = 661,19 zł,
   
• za luty 2016 r., w wysokości 570,81 zł, zgodnie z wyliczeniem:
   
• zasiłek macierzyński: 11,51 zł x 29 dni = 333,79 zł,
   
• zaliczka na podatek dochodowy: 334 zł x 18% - 46,33 zł = 13,79 zł, po zaokrągleniu 14 zł,
   
• zasiłek pomniejszony o zaliczkę: 333,79 zł - 14 zł = 319,79 zł,
   
• podwyższenie zasiłku macierzyńskiego 1.000 zł - 319,79 zł = 680,21 zł,
   
• na takich samych zasadach pracodawca ustali podwyższenie za kolejne miesiące, do listopada 2016 r. włącznie,
   
• za grudzień 2016 r. w wysokości 145,25 zł, zgodnie z wyliczeniem:
   
• kwota świadczenia rodzicielskiego za 7 dni: 1.000 zł : 31 dni = 32,26 zł; 32,26 zł x 7 dni = 225,82 zł, po zaokrągleniu 225,90 zł,
   
• zasiłek macierzyński za 7 dni: 11,51 zł x 7 dni = 80,57 zł,
   
• zaliczka na podatek dochodowy: 81 zł x 18% - 46,33 zł = 0,00 zł,
   
• zasiłek macierzyński po pomniejszeniu o zaliczkę na podatek dochodowy: 80,57 zł - 0,00 zł = 80,57 zł,
   
• kwota podwyższenia zasiłku macierzyńskiego: 225,90 zł - 80,57 zł = 145,33 zł.

Zwracamy uwagę! Jeśli zasiłek macierzyński przysługuje z więcej niż jednego tytułu, a łączna kwota zasiłku pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa od kwoty świadczenia rodzicielskiego, kwota podwyższenia zasiłku jest obliczana jako różnica między kwotą świadczenia rodzicielskiego a łączną kwotą zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych z wszystkich tytułów.

W sytuacji, gdy w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego ulega zmianie miesięczna kwota tego zasiłku (pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych), to prawo do podwyższenia zasiłku lub kwotę tego podwyższenia ustala się na nowo. W wyniku tego może powstać prawo do podwyższenia (jeśli wcześniej nie przysługiwało) lub nastąpić utrata tego prawa. Może też ulec zmianie kwota przysługującego podwyższenia. Powyższe stosuje się, gdy:

• ubezpieczonemu przysługiwał zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy wymiaru, a następnie ma prawo do zasiłku w wysokości 60%,
   
• ubezpieczony pracownik łączy korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, w związku z czym należny zasiłek macierzyński ulega zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu podjętej pracy,
   
• w związku z różną liczbą dni kalendarzowych miesiąca zmienia się kwota zasiłku macierzyńskiego,
   
• w trakcie pobierania zasiłku macierzyńskiego nastąpi zmiana podstawy jego wymiaru, np. w związku z podwyższeniem kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę lub wejściem w drugi rok pracy.

Zwracamy uwagę! Do wypłaty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego zobowiązany jest płatnik tego zasiłku. Jeśli jednak zasiłek macierzyński jest wypłacany z więcej niż jednego tytułu, a wypłaty zasiłku dokonują płatnicy składek, osoba uprawniona do zasiłku wskazuje płatnika składek zobowiązanego do naliczenia i wypłaty podwyższenia zasiłku.

Jeżeli jednym z płatników zasiłku macierzyńskiego jest ZUS, to naliczenie i wypłata podwyższenia zasiłku macierzyńskiego leży w kompetencjach ZUS (osoba uprawniona do zasiłku nie może dokonać wyboru płatnika).

Wypłata podwyższenia zasiłku macierzyńskiego następuje bez wniosku ubezpieczonego, jednak gdy miesięczna kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa od kwoty świadczenia rodzicielskiego, należy złożyć oświadczenie, czy zasiłek jest wypłacany tylko z jednego, czy z więcej niż jednego tytułu.

Wypłata zasiłku macierzyńskiego z kilku tytułów powoduje, że osoba uprawniona do zasiłku jest zobowiązana do przedkładania płatnikowi wypłacającemu kwotę podwyższenia (odpowiednio płatnikowi składek lub ZUS) zaświadczenia płatnika/płatników zasiłku o okresie wypłaconego zasiłku macierzyńskiego i kwocie tego zasiłku pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zaświadczenie takie powinna składać co miesiąc, celem ustalenia podwyższenia zasiłku macierzyńskiego za każdy miesiąc (kwota podwyższenia będzie wypłacona dopiero po dostarczeniu tego zaświadczenia.