Gdy przed porodem ubezpieczona przebywała w szpitalu

Pracownica w ciąży została przyjęta do szpitala w ostatnim dniu zwolnienia lekarskiego, tj. 22 maja 2016 r. Dziecko urodziła dopiero kilka dni później, tj. 28 maja 2016 r. Ubezpieczona zamierza od razu ubiegać się o pełny wymiar urlopu rodzicielskiego. Od kiedy i na podstawie jakich dokumentów będzie jej przysługiwał zasiłek macierzyński?

Ubezpieczona będąca w ciąży może korzystać z zasiłku chorobowego przez okres zasiłkowy wynoszący 270 dni. Jeśli pracownica, o której mowa w pytaniu, nie wyczerpała jeszcze tego okresu, może otrzymać zasiłek chorobowy aż do dnia poprzedzającego dzień porodu, czyli do 27 maja 2016 r. włącznie. Wówczas urlop macierzyński rozpocznie od dnia porodu, czyli od 28 maja 2016 r. Uprawnienia do tego świadczenia musi jednak odpowiednio udokumentować.

Jak wynika z treści pytania, pracownica przebywała na zwolnieniu lekarskim do 22 maja 2016 r. Aby więc otrzymać zasiłek chorobowy za okres od 23 do 27 maja 2016 r., musi przedłożyć kolejne zaświadczenie lekarskie. Będzie to zaświadczenie potwierdzające jej pobyt w szpitalu. Jeśli ubezpieczona nie otrzymała takiego zaświadczenia przy wypisie ze szpitala, powinno ono zostać wystawione - na jej prośbę - także w terminie późniejszym (np. w czerwcu 2016 r.).

Chyba że pracownica będzie chciała skorzystać z urlopu macierzyńskiego jeszcze przed porodem. Przypomnijmy, iż w świetle art. 180 § 2 Kodeksu pracy, przed przewidywaną datą porodu może przypadać nie więcej niż 6 tygodni tego urlopu. Wówczas po porodzie ubezpieczonej będzie przysługiwał urlop macierzyński niewykorzystany przed porodem, aż do wyczerpania pełnego okresu tego urlopu.

Dowodem stanowiącym podstawę przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego jest skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek lub ZUS za zgodność z oryginałem. Ponieważ pracownica zamierza od razu wystąpić o pełny okres należnych jej z tego tytułu urlopów, tj. urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego, obok wniosku będzie to wystarczający dokument do wypłaty zasiłku macierzyńskiego. Gdyby jednak korzystała z urlopu macierzyńskiego jeszcze przed porodem, dodatkowo wymagane jest zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające przewidywaną datę porodu.

Warto dodać, że z wnioskiem o udzielenie, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze pracownica powinna wystąpić w terminie do 21 dni po porodzie, a więc w przedstawionym przypadku nie później niż w dniu 18 czerwca 2016 r. (art. 179¹ Kodeksu pracy). Wniosek ten, złożony w ustawowym terminie, jest dla pracodawcy wiążący.

Wspomniany wniosek musi mieć formę pisemną oraz spełniać inne warunki określone w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. z 2015 r. poz. 2243). Zgodnie z § 2 rozporządzenia powinien on zawierać:

• imię i nazwisko pracownicy, 
   
• imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka/dzieci, na które ma być udzielony urlop rodzicielski w pełnym wymiarze, 
   
• wskazanie daty, od której ma być udzielony urlop rodzicielski w pełnym wymiarze.

Do wniosku należy dołączyć skrócony odpis aktu urodzenia dziecka/dzieci lub zagraniczny akt urodzenia dziecka/dzieci albo kopie tych dokumentów. W zależności od okoliczności do wniosku, zamiast wymienionych dokumentów, dołącza się kopię zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku określającego przewidywaną datę porodu (w razie wykorzystywania do 6 tygodni urlopu macierzyńskiego przed porodem).

Wskazaną regulację stosuje się odpowiednio do rodzica adopcyjnego, który może złożyć wniosek o udzielenie mu pełnego wymiaru urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego (art. 182⁴ K.p.). W takim przypadku do wniosku dołącza się dokumenty wyszczególnione w § 2 ust. 4 rozporządzenia, m.in.:

• oświadczenie pracownika o dacie przyjęcia dziecka/dzieci na wychowanie,
   
• kopię wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka/dzieci (zawierającego dane wskazane w § 2 ust. 4 rozporządzenia).