Systemy i rozkłady czasu pracy - Dodatek do Gazety Podatkowej nr 67 (1317) z dnia 22.08.2016
Specyfika systemu weekendowego
System weekendowy jest to system czasu pracy polegający na wykonywaniu pracy wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta (art. 144 K.p.). Jest on wprowadzany na podstawie wniosku pracownika, w treści umowy o pracę. W systemie tym dopuszczalne jest przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Trzeba zaznaczyć, że choć jednomiesięczny okres rozliczeniowy jest zasadą, to możliwe jest jego wydłużenie nawet do roku na warunkach określonych w art. 129 § 2 K.p.
System pracy weekendowej może być stosowany tylko na pisemny wniosek pracownika - wprowadza się go na podstawie umowy o pracę.
Weekendowa organizacja czasu pracy w praktyce ma zastosowanie wobec pracowników zatrudnionych w ramach niepełnego etatu. Praca w piątki, soboty, niedziele i święta nawet w maksymalnym wymiarze dobowym w wielu przypadkach nie pozwala na wypracowanie pełnego wymiaru czasu pracy (przykład). Nie oznacza to zakazu pracy pełnoetatowej w systemie weekendowym. Jednak pracodawca, który zdecyduje się na taki wariant zatrudnienia w weekendy, będzie musiał ponosić konsekwencje finansowe takiego rozwiązania. W piśmiennictwie z zakresu prawa pracy przeważa bowiem pogląd, że pracodawca ma obowiązek wypłacenia pracownikowi weekendowemu wynagrodzenia jak za pracę w pełnym wymiarze, nawet jeżeli z powodu braku niezbędnej liczby dni roboczych będzie on pracował krócej.
Z istoty systemu weekendowego wynika, że dniami roboczymi tego systemu są piątki, soboty, niedziele i święta. Pracujący w takiej organizacji czasu pracy nie mogą więc liczyć na specjalną rekompensatę za fakt pracy w takie dni. Tak wynika z art. 15111 K.p., który w odniesieniu do pracowników świadczących pracę w omawianym systemie, wyłącza ogólne zasady rekompensowania pracy w niedzielę lub święta. Podejmując decyzję o wdrożeniu systemu weekendowego pracodawca musi mieć na względzie ograniczenia, które w praktyce wykluczają zastosowanie tego systemu w odniesieniu do określonych grup pracowników. Należy pamiętać, że wydłużenie dobowego wymiaru czasu pracy powyżej 8 godzin jest niedopuszczalne wobec:
- zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia,
- opiekujących się dzieckiem do ukończenia przez nie 4. roku życia, bez ich zgody,
- młodocianych,
- niepełnosprawnych, z wyjątkiem osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz w przypadku, gdy lekarz sprawujący opiekę nad niepełnosprawnym, na jego wniosek, uchyli stosowanie norm czasu pracy obowiązujących niepełnosprawnych,
- pracownic w ciąży.
Dobowy wymiar czasu pracy takich pracowników w każdym przypadku nie może przekraczać 8 godzin.
Analizując cechy charakterystyczne pracy weekendowej wydaje się, że wystąpienie nadgodzin przy takiej pracy jest prawie niemożliwe. Godziny nadliczbowe występują bowiem dopiero po przekroczeniu norm (dobowej i co do zasady średniotygodniowej) obowiązujących pracownika lub przedłużonego wymiaru dobowego. System weekendowy cechuje się właśnie wydłużeniem wymiaru dobowego, co oznacza, że nadgodziny wystąpią dopiero po przekroczeniu 12 godziny pracy lub niższej liczby (np. 10), jeżeli jest ona zaplanowana na dany dzień. Praca w nadgodzinach w systemie weekendowym będzie więc raczej sporadyczna.
Zatrudnienie w systemie weekendowym odbywa się na ogół w ramach niepełnego etatu. W związku z tym, strony umowy o pracę mają obowiązek ustalić w tej umowie limit godzin pracy, którego przekroczenie uprawnia pracownika do dodatku jak za nadgodziny (art. 151 § 5 K.p.).
Przykład
W lipcu 2016 r. przypadało po 5 piątków, sobót i niedziel. Zatem do rozdysponowania w systemie pracy weekendowej było 180 godzin, tj. 15 dni × 12 godz., podczas gdy wymiar czasu pracy wynosił 168 godzin. Zatrudnienie na pełny etat mogło być w pełni zrealizowane. Jednak w sierpniu 2016 r. przypada 12 dni weekendowych oraz jedno święto w innych dniach (15 sierpnia), czyli dostępne jest 156 godzin, tj. (12 dni + 1 święto) × 12 godz., natomiast wymiar czasu pracy wynosi 176 godz. Zatem zatrudnienie na pełny etat pozbawione byłoby racjonalności, gdyż pracodawca nie mógłby zaplanować pracownikowi pełnego obowiązującego wymiaru czasu pracy. |
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.Czas-Pracy.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
20.12.2024 (piątek)
15.01.2025 (środa)
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE - Prawo pracy
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
|