Umowa zlecenia zawarta z własnym pracodawcą lub wykonywana na jego rzecz

Jak już wcześniej wskazano, w przypadku pracowników wykonujących umowę zlecenia na rzecz własnego pracodawcy (także zawartej z własnym pracodawcą) pracodawca w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika uwzględnia uzyskany przez pracownika przychód z umowy o pracę i umowy zlecenia i od łącznej kwoty oblicza składki na te ubezpieczenia. Ustalając podstawę wymiaru składki zdrowotnej, ale tylko do wykazania w raporcie ZUS RCA, uwzględnia przychód z umowy o pracę i umowy zlecenia, po pomniejszeniu go o składki na ubezpieczenia społeczne pobrane ze środków pracownika. Natomiast składkę zdrowotną oblicza odrębnie od przychodów z umowy o pracę i umowy zlecenia, a następnie po ich zsumowaniu wykazuje w jednym bloku raportu ZUS RCA.

Umowa zlecenia i umowa o pracę stanowią odrębne źródła przychodów dla celów podatkowych (art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o pdof). Zaliczkę na podatek dochodowy pracodawca oblicza od przychodów ze stosunku pracy zgodnie z art. 32 ustawy o pdof, a z umowy zlecenia na zasadach określonych w art. 41 ust. 1 i 1a ustawy o pdof. Oznacza to, że:

• składki na ubezpieczenia społeczne pobrane z wynagrodzenia uzyskanego z umowy o pracę pomniejszają dochód do opodatkowania z umowy o pracę, zaś składki na te ubezpieczenia pobrane z wynagrodzenia z umowy zlecenia - przychód z tej umowy,
   
• składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona od przychodu z umowy o pracę zmniejsza zaliczkę na podatek obliczoną od dochodu z tej umowy, a z umowy zlecenia - wyłącznie zaliczkę obliczoną od dochodu z umowy zlecenia.

Z własnym pracownikiem (w wieku 51 lat) zatrudnionym na pełny etat pracodawca dodatkowo zawarł na okres od 1 do 31 sierpnia 2016 r. umowę zlecenia. W umowie zlecenia wynagrodzenie ustalono na kwotę 1.800 zł. Umowa zlecenia tak jak umowa o pracę stanowi dla pracownika tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych wszystkich ryzyk i ubezpieczenia zdrowotnego.

W dniu 31 sierpnia 2016 r. pracownikowi wypłacono łączne wynagrodzenie w kwocie 5.200 zł: z umowy o pracę - 3.400 zł oraz z umowy zlecenia - 1.800 zł. Pracodawca dysponuje oświadczeniem pracownika (złożonym na formularzu PIT-2) uprawniającym go do zmniejszania zaliczki na podatek dochodowy o tzw. kwotę wolną (46,33 zł). Koszty uzyskania dla tego pracownika wynoszą 111,25 zł.

Rozliczenie

Od wypłaconych pracownikowi wynagrodzeń płatnik składek dokonał następujących wyliczeń:

Składka na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9% podstawy wymiaru do wykazania w imiennym raporcie miesięcznym wynosi 403,84 zł (264,05 zł + 139,79 zł).

W sierpniu 2016 r. pracownik uzyskał wynagrodzenie z umowy o pracę w kwocie 3.600 zł. W tym też miesiącu wykonywał umowę zlecenia zawartą z innym podmiotem, ale w ramach tej umowy praca była wykonywana na rzecz własnego pracodawcy. Z umowy zlecenia w sierpniu 2016 r. uzyskał wynagrodzenie w wysokości 800 zł.

Koszty uzyskania przychodów z umowy o pracę wynoszą 111,25 zł i pracownik złożył PIT-2.

Pracodawca dokonał następujących wyliczeń:

Pracodawca z własnych środków opłaca część składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz całą składkę na ubezpieczenie wypadkowe, a ponadto składki na Fundusz Pracy i FGŚP (jeżeli pracownik nie osiągnął wieku co najmniej 55 lat - kobieta i co najmniej 60 lat - mężczyzna).

Obniżenie składki zdrowotnej do wysokości zaliczki na podatek dochodowy

W przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika, o którym mowa w art. 85 ust. 1-13 ustawy zdrowotnej, jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczonej przez tego płatnika, składkę na ubezpieczenie zdrowotne obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki. Tak stanowi art. 83 ust. 1 ustawy zdrowotnej.

Wśród płatników, o których mowa w art. 85 ust. 1-13 ustawy zdrowotnej są pracodawcy oraz zleceniodawcy.

Pracownik w wieku 52 lat jest zatrudniony na 1/3 etatu i w czerwcu 2016 r. uzyskał wynagrodzenie z umowy o pracę w kwocie 840 zł oraz z umowy zlecenia w kwocie 700 zł. Koszty uzyskania przychodów od wynagrodzenia z umowy o pracę wynoszą 111,25 zł, natomiast z umowy zlecenia 20%.

Pracownik złożył oświadczenie PIT-2 uprawniające do pomniejszania zaliczki o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek.

Od dokonanych wypłat pracodawca powinien dokonać następujących wyliczeń:

    Uwagi:

Pracodawca z własnych środków opłaca część składek na ubezpieczenia społeczne oraz składkę na FGŚP.