ZUS od nagród wypłacanych zawodnikom sportowym

Od nagród za wyniki sportowe wypłacanych m.in. przez kluby nie nalicza się składek do ZUS. Jeśli jednak pracodawca zdefiniuje kryteria przyznania nagrody, przez co straci ona wtedy swój uznaniowy charakter, od wypłaconej gratyfikacji powinien naliczyć składki ubezpieczeniowe. Tak stwierdził Oddział ZUS w Gdańsku w interpretacji z dnia 14 kwietnia 2016 r., znak: DI/100000/43/283/2016.

Klub sportowy, który wnioskował o wydanie interpretacji, miał zawarte umowy o pracę oraz umowy cywilnoprawne z zawodnikami i sztabem szkoleniowym, w skład którego wchodzili: trenerzy, asystenci trenera, fizjoterapeuci, masażyści, lekarz oraz kierownik. Zawarte umowy o pracę oraz umowy cywilnoprawne przewidywały wynagrodzenie w ustalonej wysokości. Ponadto regulamin wewnętrzny obowiązujący w klubie przewidywał dodatkowe wynagrodzenie pieniężne, jeżeli zostałyby spełnione określone warunki, a także normował system premiowania drużyny (zawodników oraz sztabu szkoleniowego) uczestniczącej w rozgrywkach o Mistrzostwo Polski i kwalifikacjach Ligii Europejskiej - przyjęty na określony sezon.

W przypadku zawodników przewidziano 3 rodzaje nagród:

1) za udział w meczach wygranych i zremisowanych (także dla zawodników przebywających w czasie meczu na ławce rezerwowych),

2) za zajęcie od I do IV miejsca w rozgrywkach Ekstraklasy, za udział w półfinale Pucharu Polski oraz zdobycie Pucharu Polski,

3) za rozegranie określonej liczby meczów (minut) w sezonie.

Z kolei dla sztabu szkoleniowego regulamin przewidywał nagrody pieniężne:

1) za udział w meczach wygranych na miejscu i na wyjeździe oraz zremisowanych na wyjeździe w ramach rozgrywek Ekstraklasy,

2) za udział w rozgrywkach Ligii Europejskiej.

Nagrody te były wypłacane przez klub sportowy ze środków własnych, prezydenta miasta, marszałka województwa oraz inne instytucje.

Ustalenie dodatkowego wynagrodzenia pieniężnego miało na celu motywowanie zawodników oraz sztabu szkoleniowego do efektywnej pracy i stanowiło swoistą nagrodę za osiągnięcie określonych wyników. Sposób ustalenia tego wynagrodzenia uwzględniał fakt, że do osiągnięcia wyników niezbędna jest praca całej drużyny, czyli zarówno zawodników, jak i sztabu szkoleniowego.

Zdaniem wnioskodawcy, od wypłacanych zawodnikom oraz sztabowi szkoleniowemu nagród pieniężnych za osiągnięcie wyników określonych w regulaminie klub nie powinien naliczać składek do ZUS na podstawie § 2 ust. 1 pkt 28 rozporządzenia składkowego. Zgodnie z tym przepisem oskładkowaniu nie podlegają nagrody za wyniki sportowe, wypłacane przez kluby sportowe i polskie związki sportowe, oraz za wybitne osiągnięcia sportowe lub wybitne osiągnięcia w pracy zawodowej w dziedzinie kultury fizycznej, wypłacane ze środków budżetowych.

ZUS nie zgodził się ze stanowiskiem przedsiębiorcy, aczkolwiek rozpatrzył wniosek o wydanie interpretacji opłacony jedynie w części dotyczącej nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek nagród wypłacanych zawodnikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Organ rentowy wskazał, że w rozpatrywanym przypadku nagrody pieniężne są wypłacane nie tylko zawodnikom grającym, ale również przebywającym na ławce rezerwowych, niebiorącym udziału w meczu i niemającym realnego wpływu na osiągnięty rezultat sportowy. Wprawdzie wypłata nagród uzależniona jest od osiągnięcia rezultatu sportowego przez drużynę, to jednak nie musi być podyktowana aktywnym uczestnictwem piłkarza w meczu, jego osobistym wkładem w grę i wpływem na wynik rozgrywki. Za wynik sportowy uznaje się efekt, czyli to, co zostało osiągnięte (uzyskane, zdobyte, otrzymane). Zdaniem ZUS, klub traktuje nagrody pieniężne jako rodzaj gwarantowanego regulaminem dodatkowego wynagrodzenia. Z kolei sam regulamin, z którego wynikają warunki nabycia prawa do tych nagród, ma wszelkie cechy regulaminu wynagradzania. Nie spełniają one więc warunków do zwolnienia z oskładkowania.

Z takim stanowiskiem ZUS, że nagrody pieniężne wypłacane zawodnikom nie mają tu żadnego związku z osiągnięciem konkretnego wyniku sportowego, należy w pełni się zgodzić. Przysługują im wyłącznie za rozegranie pewnej ilości meczów (minut), także gdy siedząc na ławce rezerwowych nie biorą faktycznego udziału w meczu i nie mają wpływu na jego przebieg i rezultat. Pracodawca ustalając spełnienie przez pracownika ocennych warunków przyznania świadczenia dysponuje pewnym zakresem swobody, lecz jeśli są to warunki konkretne i sprawdzalne, to nie jest to swobodne uznanie pracodawcy, a więc świadczenie jest premią, a nie nagrodą zwolnioną ze składek, o której mowa w § 2 ust. 1 pkt 28 rozporządzenia składkowego.