Badania lekarskie i psychologiczne

Kiedy kierowca podlega badaniom?

Badania lekarskie przeprowadza się w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami. Podlegają im m.in. osoby ubiegające się o uzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami po raz pierwszy czy też osoby ubiegające się o przywrócenie uprawnienia cofniętego ze względu na stan zdrowia. Takie badania przeprowadzają również zawodowi kierowcy:

• do czasu ukończenia przez kierowcę 60 lat - co 5 lat,
   
• po ukończeniu przez kierowcę 60. roku życia - co 30 miesięcy.

Pierwsze badanie lekarskie wykonywane jest przed dniem wydania świadectwa kwalifikacji zawodowej potwierdzającego ukończenie kwalifikacji. Każde następne dla kierowcy w wieku do 60 lat powinno być wykonane w terminie właściwym do ukończenia szkolenia okresowego, jednak nie później niż do dnia wydania świadectwa kwalifikacji zawodowej potwierdzającego ukończenie szkolenia okresowego.

Badania lekarskie przeprowadzają uprawnieni lekarze posiadający m.in. co najmniej 5-letni staż w zawodzie lekarza, specjalizację w zakresie medycyny transportu lub medycyny pracy albo inną specjalizację i dodatkowe szkolenie oraz wpis do ewidencji uprawnionych lekarzy prowadzonej przez marszałka województwa.

W ramach badania lekarskiego uprawniony lekarz może skierować osobę badaną na konsultację do lekarza specjalisty lub psychologa albo zlecić przeprowadzenie pomocniczych badań diagnostycznych. Po przeprowadzeniu badania lekarskiego osoba badana otrzymuje orzeczenie lekarskie. Może ono zawierać ograniczenia wynikające ze stanu zdrowia w zakresie np. terminu ważności uprawnienia do kierowania pojazdami czy też dotyczące pojazdów, którymi może kierować osoba badana, ich wyposażenia, oznakowania lub przystosowania.

Skierowanie i opłaty za badania

Generalnie badania lekarskie i psychologiczne przeprowadza się na wniosek zainteresowanej osoby bądź na podstawie ważnego skierowania. Jednym z obowiązków przedsiębiorców i podmiotów wykonujących transport drogowy jest kierowanie kierowców na badania lekarskie i psychologiczne.

Opłata za badanie lekarskie oraz za ponowne badanie lekarskie przeprowadzane w trybie odwoławczym wynosi 200 zł.

Badania psychologiczne

Zawodowi kierowcy wykonujący przewóz drogowy podlegają również dodatkowym badaniom psychologicznym przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy.

Badania przeprowadzane są:

• do czasu ukończenia przez kierowcę 60 lat - co 5 lat,
   
• po ukończeniu przez kierowcę 60. roku życia - co 30 miesięcy.

Takim badaniom podlegają również osoby, które kierowały pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu albo przekroczyły liczbę 24 punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego.

Osoby posiadające skierowanie na badanie zgłaszają się na badanie psychologiczne w zakresie psychologii transportu w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania tego skierowania. Omawiane badania prowadzą m.in. uprawnieni psycholodzy w pracowniach psychologicznych wpisanych do rejestru przedsiębiorców prowadzących takie pracownie.

Po przeprowadzeniu badania psychologicznego psycholog dokonuje analizy i interpretacji jego wyników oraz przekazuje osobie badanej informację o wynikach przeprowadzonego badania. Co istotne, psycholog może odmówić wykonania badania psychologicznego, jeżeli osoba badana poinformuje go o złym stanie swojego zdrowia bądź o złym samopoczuciu lub jej stan wskazuje, że może znajdować się w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu. Po przeprowadzeniu badania psychologicznego w zakresie psychologii transportu wydawane jest orzeczenie psychologiczne.

Obecnie obowiązują stałe opłaty za takie badania i ich koszt wynosi 150 zł. Generalnie koszty tych badań ponosi osoba im podlegająca, ale na podstawie ustawy o transporcie drogowym za badania płaci przedsiębiorca lub podmiot wykonujący transport drogowy (w praktyce więc pracodawca kierowcy).