DODATKOWE URLOPY WYPOCZYNKOWE
Niektórzy pracownicy są uprawnieni na podstawie różnych tytułów prawnych do urlopów dodatkowych albo do urlopów w zwiększonym wymiarze m.in. z powodu stanu ich zdrowia (np. niepełnosprawni, inwalidzi wojenni), czy uprzedniej działalności (np. weterani, kombatanci, ofiary represji). Dodatkowe urlopy wypoczynkowe przewidują także przepisy obejmujące określone grupy zawodowe lub pracowników danego podmiotu, w tym np.:
- pracowników socjalnych (ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - Dz. U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.),
- prokuratorów (ustawa z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze - Dz. U. z 2016 r. poz. 177 z późn. zm.),
- pracowników NIK (ustawa z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli - Dz. U. z 2017 r. poz. 524),
- urzędników służby cywilnej (ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej - Dz. U. z 2016 r. poz. 1345 z późn. zm.),
a także żołnierzy, strażaków, policjantów, funkcjonariuszy służby więziennej czy nauczycieli i nauczycieli akademickich.
Ogół pracowników posiadających prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w związku ze szczególnym statusem przedstawia tabela zamieszczona na kolejnej stronie.
| Tytuł | Prawo, wymiar, zasady udzielania | Podstawa prawna |
| Osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym lub umiarkowanym | Pracownikowi z orzeczonym znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności przysługuje prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Urlop dodatkowy nie przysługuje osobie uprawnionej do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów, chyba że jest on niższy niż 10 dni roboczych; wówczas zamiast niego przysługuje urlop z tytułu niepełnosprawności. Pracownik nabywa prawo do pierwszego dodatkowego urlopu po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia go do odpowiedniego stopnia niepełnosprawności. Przez dzień zaliczenia do stopnia niepełnosprawności należy rozumieć dzień posiedzenia zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Uprawnienie do pierwszego dodatkowego urlopu wypoczynkowego pracownik nabywa w pełnym wymiarze 10 dni z dołu. Natomiast urlop kolejny z góry, każdego pierwszego dnia roku albo pierwszego dnia zatrudnienia w danym roku kalendarzowym. Kolejny urlop stosownie do okresu pracy podlega proporcjonalnemu obniżaniu jak "zwykły" urlop wypoczynkowy. |
Art. 19 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2046 ze zm.). |
| Kombatanci i osoby będące ofiarami represji wojennych | Pozostającym w zatrudnieniu kombatantom oraz osobom, których działalność jest uznana za równorzędną z działalnością kombatancką, a także osobom, które podlegały represjom wojennym i okresu powojennego zwiększa się przysługujący im urlop wypoczynkowy o 10 dni roboczych. Zwiększenie to nie przysługuje, jeżeli osoby te korzystają z urlopu w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych w ciągu roku. Dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnień jest zaświadczenie wydane przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. | Art. 10 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1255 ze zm.). |
| Inwalidzi wojenni | Inwalidzie wojennemu pozostającemu w zatrudnieniu zwiększa się przysługujący mu urlop wypoczynkowy o 10 dni roboczych. Zwiększenie to nie przysługuje jednak inwalidzie korzystającemu z urlopu w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych w ciągu roku. | Art. 19 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 871 z późn. zm.). |
| Weterani | Weteranowi oraz weteranowi poszkodowanemu, pozostającemu w stosunku pracy, przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym. Urlop dodatkowy nie przysługuje, jeżeli weteran lub weteran-poszkodowany posiada prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego dodatkowego urlopu powstaje z dniem stania się ostateczną decyzji administracyjnej o przyznaniu statusu weterana lub weterana poszkodowanego, przy czym jego realizacja może nastąpić nie wcześniej niż z dniem przedstawienia pracodawcy tej decyzji. Przez weterana należy rozumieć weterana działań poza granicami państwa, który brał udział, na podstawie skierowania, w działaniach w ramach misji pokojowej lub stabilizacyjnej, kontyngentu policyjnego, kontyngentu Straży Granicznej, zadań ochronnych BOR lub zapewniania bezpieczeństwa państwa, nieprzerwanie przez okres nie krótszy niż 60 dni, a ponadto w ramach grupy ratowniczej PSP, łącznie przez okres nie krótszy niż 60 dni. Weteranem poszkodowanym jest natomiast osoba, która biorąc udział na podstawie skierowania w działaniach poza granicami państwa, doznała uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku pozostającego w związku z tymi działaniami lub choroby nabytej podczas wykonywania zadań lub obowiązków służbowych poza granicami państwa, z tytułu których przyznano jej świadczenia odszkodowawcze. |
Art. 35 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa (Dz. U. nr 205, poz. 1203). |
| Przykład |
Zatrudniony od kilku lat na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy pracownik, przedłożył orzeczenie o zaliczeniu go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na okres 3 lat. Przez dzień zaliczenia do stopnia niepełnosprawności należy rozumieć dzień posiedzenia zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, co w tym przypadku miało miejsce 20 marca 2017 r.
Uprawnienie do pierwszego dodatkowego urlopu wypoczynkowego w pełnym wymiarze 10 dni pracownik nabędzie po przepracowaniu roku po wymienionym dniu, czyli 21 marca 2018 r. W dniu 1 stycznia 2019 r. uzyska natomiast prawo do urlopu tzw. kolejnego dodatkowego, także w wymiarze 10 dni.
W literaturze przedmiotu nie ma zgody co do tego jak obliczać dodatkowy urlop w razie zatrudnienia na ułamek etatu. Część autorów, w tym GIP (pismo z 10 kwietnia 2015 r., znak GNP-364-023-28-1/15), jest zdania, że urlop proporcjonalny należy ustalać osobno dla urlopu kodeksowego oraz dodatkowego, a następnie - po zaokrągleniu - zsumować. Resort pracy stoi na stanowisku, że proporcję należy ustalić od sumy obydwu urlopów.
| Przykład |
Pracownik niepełnosprawny w stopniu umiarkowanym, zatrudniony na 3/4 etatu korzysta z prawa do dodatkowego urlopu. Zdaniem MPiPS za cały rok pracy pracownikowi przysługuje 27 dni urlopu [3/4 etatu x (26 dni + 10 dni)]. GIP prezentuje stanowisko, że jest to 28 dni (3/4 etatu x 26 dni = 19,5 dnia, a po zaokrągleniu 20 dni; 3/4 etatu x 10 dni = 7,5 dnia, po zaokrągleniu 8 dni; 20 dni + 8 dni = 28 dni).
Uprawnienia nabyte nie podlegają redukcji nawet na wypadek poprawy stanu zdrowia i utraty stopnia niepełnosprawności uprawniającego do dodatkowego urlopu w trakcie danego roku.
| Przykład |
Pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze, od kilku lat legitymujący się umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, w dniu 1 stycznia br. kolejny raz nabył prawo do 10 dni dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Następnie w marcu 2017 r., w drodze rozpatrzenia kolejnego wniosku, przyznano mu lekki stopień niepełnosprawności. Z urlopu dodatkowego w 2017 r. pracownik jeszcze nie korzystał.
Prawo do urlopu dodatkowego pracownik nabył w dniu 1 stycznia br. i należy go pracownikowi w tym roku udzielić. W przyszłym roku nie nabędzie prawa do urlopu z tytułu niepełnosprawności, bowiem utracił status osoby niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym.
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.UrlopyPracownicze.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
20.11.2024 (środa)
16.12.2024 (poniedziałek)
DRUKI
Darmowe druki aktywne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE - Prawo pracy
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
| ||||||||||||
|
||||||||||||