Wniosek o urlop rodzicielski oraz jego łączenie z pracą na część etatu

Bezpośrednio po urlopie macierzyńskim lub urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego lub pobieraniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający tym urlopom, pracownikowi przysługuje urlop rodzicielski. Przepisy regulujące zasady nabywania prawa do tego urlopu odnoszą się w swojej treści do dwojga uprawnionych - matki oraz ojca dziecka oraz rodziców adopcyjnych. Jednak na mocy odesłania zawartego odpowiednio w art. 182^1g oraz art. 183 § 5 K.p., w określonych sytuacjach z urlopu rodzicielskiego może skorzystać także inny członek najbliższej rodziny, co ma na celu zachowanie ciągłości opieki nad małym dzieckiem.

Pracownik ma prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do:

• 32 tygodni - w przypadku urodzenia się przy jednym porodzie jednego dziecka, 
   
• 34 tygodni - w przypadku urodzenia się przy jednym porodzie więcej niż jednego dziecka (art. 182^1a § 1 K.p.).

Rodzice mogą z urlopu rodzicielskiego korzystać jednocześnie, przy nieprzekraczaniu podanego wyżej wymiaru maksymalnego. Podział jest możliwy także wówczas, gdy jeden z rodziców podlega ubezpieczeniu chorobowemu z innego tytułu niż stosunek pracy (art. 182^1a § 4 K.p.). Wówczas jeden z rodziców korzysta z urlopu rodzicielskiego, a drugi pobiera zasiłek macierzyński za okres odpowiadający temu urlopowi (łącznie nie dłużej niż wymiar maksymalny).

Pracownica może wystąpić o cały urlop rodzicielski "z góry". W tym celu nie później niż 21 dni po porodzie (odpowiednio przyjęciu dziecka na wychowanie), powinna złożyć pisemny wniosek o udzielenie jej, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze wynikającym z art. 182^1a § 1 K.p. Powinien on zawierać:

• imię i nazwisko pracownicy (tudzież rodzica adopcyjnego), 
   
• imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka (dzieci),
   
• wskazanie daty, od której ma być udzielony urlop rodzicielski w pełnym wymiarze.

Do wniosku dołącza się skrócony odpis aktu urodzenia dziecka (dzieci) lub zagraniczny akt urodzenia dziecka (dzieci) albo kopie tych dokumentów lub kopię zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku określającego przewidywaną datę porodu. Rodzic adopcyjny dołącza do wniosku:

• oświadczenie pracownika o dacie przyjęcia dziecka (dzieci) na wychowanie oraz kopię wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka (dzieci), zawierającego datę urodzenia dziecka (dzieci) z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu, albo kopię prawomocnego orzeczenia sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka (dzieci) w rodzinie zastępczej, albo kopię umowy cywilnoprawnej zawartej pomiędzy rodziną zastępczą a starostą, 
   
• kopię prawomocnej decyzji o odroczeniu obowiązku szkolnego, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję.

Przykład wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego składanego "z góry"

O urlop rodzicielski można wnioskować także w tzw. trybie "zwykłym" (następczym), przed końcem urlopu macierzyńskiego (okresu pobierania zasiłku), nie później niż 21 dni przed jego rozpoczęciem. Jest on wówczas udzielany jednorazowo albo w częściach nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia (art. 182^1c § 1 K.p.). Urlop ten należy rozpocząć bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego i wykorzystać w nie więcej niż w 4 częściach, przypadających (z niżej wymienionym wyjątkiem) bezpośrednio jedna po drugiej albo bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części urlopu rodzicielskiego, w wymiarze wielokrotności tygodnia.

We wniosku o urlop rodzicielski składany w omawianym trybie należy zawrzeć:

• imię i nazwisko pracownika,

oraz gdy wniosek dotyczy pełnego wymiaru urlopu:

• wskazanie terminu zakończenia korzystania z urlopu macierzyńskiego albo pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający temu urlopowi,
   
• wskazanie okresu, na który ma być udzielony urlop rodzicielski w pełnym wymiarze;

natomiast gdy dotyczy części urlopu:

• wskazanie terminu zakończenia korzystania z urlopu macierzyńskiego albo zakończenia pobierania zasiłku za okres odpowiadający temu urlopowi, a w przypadku gdy wniosek dotyczy kolejnej części urlopu rodzicielskiego - terminu zakończenia poprzedniej części, 
   
• wskazanie okresu dotychczas wykorzystanego urlopu rodzicielskiego lub zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający temu urlopowi oraz liczby wykorzystanych części, 
   
• wskazanie okresu, na który ma być udzielona część urlopu rodzicielskiego, przypadającego bezpośrednio po zakończeniu korzystania z urlopu macierzyńskiego albo zasiłku za okres odpowiadający temu urlopowi, a w przypadku gdy wniosek dotyczy kolejnej części - przypadającego bezpośrednio po zakończeniu poprzedniej części urlopu albo bezpośrednio po zakończeniu pobierania zasiłku za okres odpowiadający temu urlopowi.

Do wniosku załącza się skrócony odpis aktu urodzenia dziecka (dzieci) lub zagraniczny akt urodzenia dziecka (dzieci) albo ich kopie oraz oświadczenie pracownika o braku zamiaru korzystania z uprawnień przez drugiego rodzica (rodzica adopcyjnego) albo o okresie, w którym będzie z nich korzystał. Rodzic adopcyjny dołącza dodatkowo dokumenty wymagane do wniosku "z góry".

Przykład wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze

Przykład wniosku o udzielenie części urlopu rodzicielskiego

Wniosek o urlop rodzicielski po przerwie (wykorzystywany do końca roku, w którym dziecko ukończy 6 lat) powinien zawierać analogiczne dane, z tym że ta część urlopu nie musi posiadać cechy bezpośredniości. Także załączniki pozostają bez zmian.

Wniosek w sprawie rezygnacji z całości lub części urlopu rodzicielskiego, o który wnioskowano "z góry" powinien zawierać:

• imię i nazwisko pracownicy (rodzica adopcyjnego) oraz
   
• wskazanie daty przystąpienia do pracy.

Należy go złożyć minimum 21 dni przed przystąpieniem do pracy.

Przykład wniosku w sprawie rezygnacji z urlopu rodzicielskiego udzielonego w trybie "z góry"

Pracownik może łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. W takim przypadku urlopu rodzicielskiego udziela się na pozostałą część wymiaru czasu pracy (art. 182^1e § 1 K.p.).

Podjęcie pracy na część etatu następuje na pisemny wniosek pracownika złożony w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy. Wniosek w omawianej sprawie powinien zawierać:

• imię i nazwisko pracownika,
   
• określenie wymiaru czasu pracy,
   
• wskazanie okresu, w którym pracownik zamierza łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego lub jego części z wykonywaniem pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy,
   
• oświadczenie pracownika o zamiarze łączenia części urlopu rodzicielskiego powstałej w wyniku proporcjonalnego wydłużenia tego urlopu z pracą w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, z określeniem wymiaru czasu pracy, albo o braku takiego zamiaru.

Uwaga! Bardzo istotne znaczenie ma ostatnia z wymaganych informacji, która będzie miała zasadniczy wpływ na ostateczną długość urlopu rodzicielskiego, w tym części łączonej z pracą.

Przykład wniosku w sprawie łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy