Wzrost kwoty minimalnego wynagrodzenia

Od 1 stycznia 2018 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 2.100 zł (wzrost o 100 zł w stosunku do kwoty tego wynagrodzenia obowiązującego w 2017 r.). Tak wynika z rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2018 r. (Dz. U. z 2017 r. poz. 1747). Wysokość tego wynagrodzenia ma znaczenie dla płatników składek rozliczających się z ZUS. Na podstawie tego wynagrodzenia ustala się bowiem:

• najniższą podstawę wymiaru składek ZUS osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę,
   
• najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nowym przedsiębiorcom,
   
• najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownikom podlegającym tym ubezpieczeniom z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym,
   
• obowiązek (bądź jego brak) opłacania składki na Fundusz Pracy za niektórych ubezpieczonych.

Podstawa wymiaru składek pracowników

Podwyższenie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę wpływa na wysokość podstawy wymiaru składek ZUS osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy. Zwiększenie jego kwoty automatycznie powoduje podwyższenie podstawy wymiaru wszystkich składek ubezpieczeniowych takich osób. W efekcie przekłada się to na wzrost zobowiązań pracodawców z tytułu tych składek wobec organu rentowego (a także wyższe kwoty składek, które będzie finansował pracownik z własnych środków).

Od 1 stycznia 2018 r. za pracowników, którzy są wynagradzani na poziomie minimalnych stawek, pracodawca jest zobowiązany w każdym miesiącu kalendarzowym opłacać składki na ubezpieczenia społeczne oraz składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (przyjmując, że jest zobowiązany do opłacania składek na te Fundusze) od kwoty 2.100 zł (w 2017 r. opłacał je od kwoty 2.000 zł). Będzie on też finansował - jako płatnik składek - z własnych środków wyższą kwotę składek na poszczególne ubezpieczenia w tym roku.

Kalkulator wynagrodzeń dostępny jest w serwisie kalkulatory.gofin.pl.

Składki osób prowadzących działalność

Wzrost kwoty minimalnego wynagrodzenia w 2018 r. automatycznie podwyższył najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcom opłacającym te składki od ulgowej podstawy wymiaru. Tacy przedsiębiorcy, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, opłacają bowiem składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, która nie może być jednak niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Taka preferencja przysługuje im na podstawie art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wobec wzrostu wysokości minimalnego wynagrodzenia w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 r. dla tych przedsiębiorców najniższa podstawa wymiaru składek społecznych w każdym miesiącu wynosić będzie 630 zł (tj. 30% z 2.100 zł). Od takiej zatem kwoty powinni oni naliczać za siebie składki na ubezpieczenia społeczne (tj. emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe). W konsekwencji w 2018 r. przedsiębiorca opłacający składki na ubezpieczenia społeczne od ulgowej podstawy wymiaru zapłaci je za siebie w każdym miesiącu od podstawy wyższej o 30 zł w stosunku do ubiegłego roku, która wynosiła 600 zł (czyli 30% z kwoty 2.000 zł).

Składki osób przebywających na urlopie wychowawczym

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy. Z tym że dla tych pracowników ustawodawca wskazał, iż tak ustalona podstawa wymiaru składek nie może być m.in. niższa niż 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Zwiększenie od 1 stycznia 2018 r. kwoty minimalnego wynagrodzenia do wysokości 2.100 zł spowodowało zatem podwyżkę najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, przebywających na urlopie wychowawczym, których wynagrodzenie ustalone jest na poziomie minimalnej płacy. Dla takiego pracownika korzystającego z wymienionego urlopu podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w 2018 r. nie może być niższa od obowiązującej kwoty minimalnego wynagrodzenia, tj. 2.100 zł (do końca 2017 r. jej wysokość dla takich osób wynosiła 2.000 zł).

Natomiast dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, korzystającego z wymienionego urlopu, minimalna podstawa wymiaru tych składek nie może być niższa niż kwota minimalnej płacy, ustalona proporcjonalnie do wymiaru jego czasu pracy i nie niższa niż 75% tej płacy. Od 1 stycznia 2018 r. podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych takiej osoby nie może być więc niższa od kwoty 1.575 zł, czyli 75% z kwoty 2.100 zł (w 2017 r. wynosiła ona 1.500 zł, tj. 75% z kwoty 2.000 zł).

Składka na Fundusz Pracy

Kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2018 r. ma też znaczenie przy naliczaniu składki na Fundusz Pracy. Składkę na FP ustala się od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (bez stosowania jej rocznego ograniczenia), wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę. Obowiązek jej opłacania za osoby ubezpieczone uzależniony jest zatem od wysokości osiąganego przez nich oskładkowanego przychodu. Jeżeli w przeliczeniu na okres miesiąca wynosi on tyle, co poziom minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2018 r. - 2.100 zł), wówczas istnieje obowiązek opłacania za nich składki na ten Fundusz.

W przypadku gdy firma wypłaca pracownikom wynagrodzenia za dany miesiąc na początku kolejnego miesiąca, np. pensję za grudzień 2017 r. wypłaciła w terminie do 10 stycznia 2018 r., to przy ustalaniu istnienia obowiązku naliczenia za nich składek na FP w styczniu 2018 r. nie należało przyjmować kwoty wynagrodzenia minimalnego obowiązującej w 2018 r., lecz kwotę wynagrodzenia minimalnego obowiązującą w miesiącu, za który przysługiwało wynagrodzenie (tu: z grudnia 2017 r.).