Wykazanie tzw. efektu zachęty na nowo zatrudnionych pracowników niepełnosprawnych

Stosownie do art. 48a ust. 2 ustawy o rehabilitacji, dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, o którym mowa w art. 26a tej ustawy, które stanowi pomoc publiczną w rozumieniu art. 107 TFUE (Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej), jest udzielane zgodnie z rozporządzeniem nr 651/2014. W myśl art. 59 ww. rozporządzenia Komisji, ma ono zastosowanie do pomocy publicznej udzielanej od 1 stycznia 2015 r. W odniesieniu do dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych należy je zatem stosować począwszy od dofinansowania należnego za styczeń 2015 r. Jednym z warunków udzielenia pomocy, o której mowa w tym rozporządzeniu jest wykazanie, że pomoc wywołuje efekt zachęty.

Efekt zachęty może być wykazany:

• metodą ilościową - na podstawie art. 26b ust. 4 i 6 ustawy o rehabilitacji - poprzez wykazanie wzrostu netto stanu zatrudnienia ogółem w miesiącu podjęcia zatrudnienia przez pracownika, na którego pracodawca zamierza pobierać dofinansowanie, w stosunku do przeciętnego zatrudnienia ogółem w okresie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc podjęcia zatrudnienia przez tego pracownika lub
• metodą jakościową - poprzez wykazanie, że pracownik podjął pracę na wakacie zwolnionym w warunkach określonych w art. 26b ust. 4 pkt 1-6 i ust. 5 ustawy.

Jest on ustalany jednokrotnie w związku z okresem zatrudnienia pracownika do czasu ustania zatrudnienia lub zmiany statusu pracownika. Jak wyjaśnił PFRON na stronie internetowej www.pfron.org.pl: "(...) Oznacza to, że jeżeli efekt zachęty wykazałeś w miesiącu rozpoczęcia pracy przez osobę niepełnosprawną, to trwa on przez cały okres jej zatrudnienia (jako osoby niepełnosprawnej). W przypadku przejęcia pracownika przez nowego pracodawcę na podstawie art. 23¹ K.p., efekt zachęty należy zbadać na miesiąc jego przejęcia.

Pamiętaj, iż w myśl art. 26 K.p. stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a gdy go nie określono, w dniu zawarcia umowy. Wobec tego datą wyznaczającą nawiązanie stosunku pracy może być data rozpoczęcia pracy, gdy taką podano w umowie o pracę, bądź też data zawarcia umowy, gdy w umowie nie wskazano daty rozpoczęcia pracy lub pokrywa się ona z dniem zawarcia umowy o pracę. W przypadku gdy data podpisania umowy przypada w innym miesiącu niż data rozpoczęcia pracy - efekt zachęty metodą ilościową lub jakościową należy badać na miesiąc rozpoczęcia pracy przez osobę niepełnosprawną, przy czym pracodawca powinien dysponować orzeczeniem o niepełnosprawności w dniu podpisania umowy o pracę, bo jedynie wtedy jest w stanie wykazać, ze osiąga cel pomocy publicznej w formie subsydiów płacowych, tj. zachęcania pracodawców do zwiększenia poziomu zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych.

Efekt zachęty ustaje:

• w przypadku utraty ciągłości zatrudnienia - jeżeli ponownie zatrudniasz tę samą osobę niepełnosprawną wykazujesz efekt zachęty w miesiącu ponownego zatrudnienia,
• w przypadku utraty statusu pracownika jako osoby niepełnosprawnej (upłynięcie ważności orzeczenia). W takiej sytuacji efekt zachęty zostaje zachowany wyłącznie po przedstawieniu kolejnego orzeczenia. Z nowego orzeczenia powinno wynikać, że niepełnosprawność istniała w okresie między pierwszym i drugim orzeczeniem, a pracownik pozostawał w zatrudnieniu.".

W przypadku przejęcia pracownika na podstawie art. 23¹ K.p., efekt zachęty ustala się w miesiącu przejęcia pracownika.

We wniosku Wn-D efekt zachęty wykazywany jest poprzez wypełnienie poz. 39 i 41 (stany zatrudnienia), natomiast w formularzu INF-D-P poz. 48 (poz. 48 należy wypełniać w każdym miesiącu, za który sporządza się informację INF-D-P dotyczącą danego pracownika).

Kiedy nie należy ustalać efektu zachęty?

Pracodawca nie ma obowiązku badania efektu zachęty, gdy:

• ubiega się o dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego na którego otrzymywał pomoc przed 1 stycznia 2009 r. w oparciu o ówcześnie obowiązujące przepisy krajowe lub wspólnotowe,
• składa informację INF-D-P za okres sprawozdawczy nie wcześniejszy niż za lipiec 2016 r. dotyczącą pracownika, którego niepełnosprawność powstała w trakcie zatrudnienia u tego pracodawcy, bez względu na datę zatrudnienia.

W opisanych przypadkach należy zaznaczyć w informacji INF-D-P pole 1 w pozycji 48.

Efektu zachęty na pracownika niepełnosprawnego nie wykazują pracodawcy, dla których dofinansowanie do wynagrodzeń nie stanowi pomocy publicznej (wnioskodawca zaznacza wówczas w informacji INF-D-P pole 2 w poz. 46).