Podstawowe zasady ustalania podstawy wymiaru świadczeń

Ustalanie okresu, za który wynagrodzenie uwzględnia się w podstawie wymiaru świadczeń

W myśl ogólnych zasad ustalania podstawy wymiaru świadczeń chorobowych przysługujących pracownikowi, podstawę tę stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Pracownik zatrudniony w zakładzie pracy od dwóch lat, stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w okresie od 6 maja do 5 czerwca 2017 r. (31 dni), nabywając prawo do wynagrodzenia chorobowego. Podstawę wymiaru tego wynagrodzenia stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, tj. za okres od maja 2016 r. do kwietnia 2017 r.

Jeżeli niezdolność do pracy powstanie przed upływem okresu 12 miesięcy kalendarzowych zatrudnienia, podstawę wymiaru świadczeń chorobowych stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia.

Pracownik zatrudniony w zakładzie pracy od 5 września 2016 r., nabył prawo do wynagrodzenia chorobowego za okres od 5 do 11 czerwca 2017 r. Podstawę wymiaru tego wynagrodzenia stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe zatrudnienia, tj. za okres od października 2016 r. do maja 2017 r.
 

W sytuacji gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem pierwszego miesiąca kalendarzowego zatrudnienia, do podstawy wymiaru świadczeń chorobowych przyjmuje się wynagrodzenie, jakie pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował pełny miesiąc kalendarzowy, tzw. "wynagrodzenie uzupełnione". Zasady uzupełniania wynagrodzenia zostaną omówione w dalszej części niniejszego opracowania.

Należy podkreślić, że podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego u płatnika składek w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy. Jeżeli więc pracownik jest zatrudniony bez przerwy u tego samego pracodawcy na podstawie kolejno po sobie następujących umów o pracę, przy ustalaniu podstawy wymiaru przysługującego mu świadczenia chorobowego sumuje się wynagrodzenie wypłacone z tytułu wykonywania tych umów. Przerwy przypadającej na dzień ustawowo wolny od pracy nie traktuje się jako przerwy w ubezpieczeniu.

W podstawie wymiaru świadczeń chorobowych uwzględnia się m.in. wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, natomiast nie uwzględnia się wynagrodzenia za czas choroby wypłacanego na podstawie art. 92 K.p. oraz zasiłków z ubezpieczenia społecznego. Przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczeń chorobowych nie uwzględnia się również składników wynagrodzenia takich jak premie, nagrody, dodatki, jeżeli są one wypłacane za okresy pobierania tych świadczeń (zostanie to omówione w dalszej części niniejszego opracowania).

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru świadczeń ustala się poprzez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez pracownika za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (lub za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia), przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte.

Pracownik zatrudniony w zakładzie pracy od 3 kwietnia 2017 r. (pierwszy dzień roboczy miesiąca) stał się niezdolny do pracy z powodu choroby od 6 do 17 czerwca 2017 r. Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowiła suma wynagrodzeń pracownika za okres od kwietnia do maja 2017 r., podzielona przez 2 miesiące.

Obliczanie zasiłku za jeden dzień choroby

Za jeden dzień niezdolności do pracy wypłaca się tzw. "stawkę dzienną zasiłku", którą stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru. W sprawie ustalania stawki dziennej brak jest odrębnych uregulowań prawnych, zatem stawkę dzienną zasiłku wyraża się w obowiązujących w Polsce nominałach pieniężnych, wśród których najniższym jest jeden grosz. Ustalając stawkę dzienną zasiłku chorobowego, należy kierować się zasadą matematyczną i powstałą w wyniku wyliczenia kwotę zaokrąglić w górę - jeśli końcówka jest równa lub wyższa od 0,50 gr lub w dół - jeżeli końcówka jest niższa od 0,50 gr.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy wyniosło 2.629,06 zł. Zatem stawkę dzienną zasiłku chorobowego stanowi kwota 70,11 zł, według wyliczenia: 2.629,06 zł x 80% : 30 dni = 70,10826 zł, po zaokrągleniu 70,11 zł.
 

Powyższe reguluje art. 9 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1242 z późn. zm.).